Στα κράτη-μέλη καταλογίζει η Κομισιόν την ευθύνη για τη μη τήρηση της Συμφωνίας του Σεπτεμβρίου 2015 για την κατανομή των προσφύγων στην ΕΕ, σύμφωνα με απάντηση που έστειλε ο αρμόδιος Επίτροπος Μετανάστευσης Δημήτρης Αβραμόπουλος στη σχετική γραπτή ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιου Κούλογλου.
Στην ερώτησή του ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ζητούσε από την Κομισιόν να διευκρινίσει με ποιο τρόπο σκοπεύει να ανταποκριθεί στην παροχή τεχνικής και οικονομικής βοήθειας, όπως και της βοήθειας σε ανθρώπινο δυναμικό που έχει συμφωνηθεί από το Σεπτέμβριο του 2015, καθώς επίσης αν σκοπεύει να εφαρμόσει την πρότασή της για επιβολή προστίμου 250.000 ευρώ ανά πρόσφυγα στα κράτη μέλη που δεν εφαρμόζουν τη συμφωνία μετεγκατάστασης.
Τέλος, ο Στ. Κούλογλου ρωτούσε την Κομισιόν αν θα επιδείξει την ιδια πυγμή, όπως κάνει όταν πρόκειται για μέτρα λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Στην απάντησή της η Κομισιόν παραπέμπει τον ευρωβουλευτή στις εκθέσεις για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση οι οποίες παρέχουν επισκόπηση της τεχνικής και οικονομικής βοήθειας.
Η Κομισιόν αποφεύγει, ωστόσο, να διευκρινίσει αν προτίθεται να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την εφαρμογή της συμφωνίας ένα και πλέον χρόνο μετά την υπογραφή της και καταλήγει λέγοντας πως “επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να αναλάβει δράση κατά των κρατών μελών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους”.
Σημειώνεται ότι σε αντίστοιχη ερώτηση τον Ιούνιο του 2016, η Κομισιόν είχε επιφυλαχθεί και πάλι να αναλάβει δράση.
Αναλυτικά η ερώτηση του Στέλιου Κούλογλου στην Επιτροπή έχει ως εξής:
Η κατάσταση στα ελληνικά νησιά της Λέσβου και της Χίου είναι εκρηκτική λόγω των διογκούμενων προβλημάτων από το προσφυγικό ζήτημα. Τις προηγούμενες ημέρες σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια, τα οποία εκμεταλλεύονται ακροδεξιές και νεοναζιστικές δυνάμεις.
Η ένταση σχετίζεται με την αύξηση του αριθμού των προσφυγικών ροών μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία και την παραβίαση των συμφωνιών μετεγκατάστασης. Τον Σεπτέμβριο του 2015 συμφωνήθηκε η μετεγκατάσταση 160 000 προσφύγων, αλλά μέχρι στιγμής έχουν μεταφερθεί από Ελλάδα και Ιταλία 4 776 αιτούντες άσυλο, δηλ. μόλις 3% του αρχικού στόχου.
Η παροχή τεχνικής βοήθειας και ανθρώπινου δυναμικού είναι απογοητευτική καθώς από τους 400 διερμηνείς, τα 1 500 άτομα προσωπικού ασφαλείας και τους 470 υπαλλήλους για τη στελέχωση δομών στην Ελλάδα, έχουν σταλεί λίγο παραπάνω από 40, 340 και 30 άτομα αντίστοιχα από κάθε κατηγορία.
Ερωτάται η Επιτροπή:
Γιατί καθυστερεί η υλικοτεχνική βοήθεια και η αποστολή εξειδικευμένου προσωπικού και ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει για την αντιμετώπιση του προβλήματος;
Θα εφαρμοστεί η πρότασή της για επιβολή προστίμου 250 000 ευρώ ανά πρόσφυγα στα κράτη μέλη που δεν εφαρμόζουν τη συμφωνία μετεγκατάστασης; Ποια άλλα ανάλογα μέτρα σχεδιάζει να λάβει για την εφαρμογή των συμφωνηθέντων ένα χρόνο πριν;
Γιατί δεν έχει επιδείξει την ίδια πυγμή, όπως όταν πρόκειται για μέτρα λιτότητας και δημοσιονομικής πειθαρχίας;
Απάντηση του Δημήτρη Αβραμόπουλου εξ ονόματος της Επιτροπής:
Η Επιτροπή παραπέμπει τον κ. βουλευτή στις εκθέσεις για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση οι οποίες παρέχουν επισκόπηση της τεχνικής και οικονομικής βοήθειας, καθώς και της βοήθειας σε ανθρώπινο δυναμικό που χορηγείται στην Ελλάδα για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης, και οι οποίες διατίθενται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής. Η Επιτροπή είναι ενήμερη για τις ελλείψεις όσον αφορά την απόσπαση εμπειρογνωμόνων στην Ελλάδα. Καλεί συνεχώς τα κράτη μέλη να ανταποκριθούν στην έκκληση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο και της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, καθώς και να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Η διάταξη για καταβολή ποσού 250 000 εύρω αποτελεί μέρος της πρότασης της Επιτροπής για την αναδιατύπωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013, ο οποίος βρίσκεται στο στάδιο της συζήτησης από τους συννομοθέτες και έχει ως σκοπό τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υφιστάμενων κανόνων του Δουβλίνου, και αφορά ειδικότερα τον προτεινόμενο διορθωτικό μηχανισμό κατανομής για να διασφαλιστεί ο δίκαιος επιμερισμός της ευθύνης μεταξύ των κρατών μελών. Δεν εφαρμόζεται στις αποφάσεις του Συμβουλίου για τη μετεγκατάσταση.
Τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν από την Επιτροπή καθώς και από άλλους ενδιαφερόμενους φορείς για την επιτάχυνση της υλοποίησης περιλαμβάνονται στις τακτικές εκθέσεις για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση(5). Όπως σημειώνεται στις εκθέσεις αυτές, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή των δύο αποφάσεων του Συμβουλίου για τη μετεγκατάσταση, καθώς και να καταρτίζει τακτικά σχετικές εκθέσεις και επιφυλάσσεται του δικαιώματός της να αναλάβει δράση κατά των κρατών μελών που δεν συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις.