Οι άνθρωποι που καθορίζουν τις τύχες του κόσμου κατέφθασαν και φέτος στο Νταβός για το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, για να συζητήσουν τι μπορεί να μας επιφυλάσσει το 2017.
Υποχωρεί η παγκοσμιοποίηση; Ποια η νέα σχέση των ΗΠΑ με την Ρωσία; Βρίσκεται σε κίνδυνο το μέλλον της ΕΕ, ακόμα και του ΝΑΤΟ;
Αυτά είναι ορισμένα από τα μεγάλα ερωτήματα που κυριάρχησαν φέτος στο Νταβός. Με τόσες πολλές γεωπολιτικές αλλαγές που συμβαίνουν, είναι αδύνατο να προβλέψει κάποιος τις απαντήσεις, ωστόσο είναι βαθιά η ανησυχία αρκετών για όσα ενδέχεται να φέρει το 2017.
Η πιθανή κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας είναι ο υπ’ αριθμόν ένα φόβος του Dr Ρόμπιν Νιμπλετ, επικεφαλής του think tank Chatham House που ασχολείται με τις διεθνείς σχέσεις. Τονίζει ότι υπάρχει εδώ και καιρό μια ισχυρή τάση στο Κογκρέσο για μια πιο δυναμική στάση των ΗΠΑ σε σχέση με τις ναυτικές απαιτήσεις του Πεκίνου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ υποστηρίζει ότι ο Νο1 γεωπολιτικός κίνδυνος είναι ότι βαδίζουμε σε έναν κόσμο με πολλούς πόλους και προειδοποιεί για τις πολλαπλές διαδρομές συγκρούσεων που υπάρχουν στον κόσμο σήμερα. Ο Λι Χάουελ, διευθύνων σύμβουλος του φόρουμ αναφέρει: «Οι παγκόσμιες προκλήσεις της διάδοσης των πυρηνικών όπλων, της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, είναι απειλές που δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Ίσως δεν έχουμε τους μηχανισμούς αυτή τη στιγμή, και είναι ακόμα πιο δύσκολο να μαζέψουμε τους ανθρώπους γύρω από ένα τραπέζι σε αυτό το νέο πολυπολικό περιβάλλον, αλλά παρόλα αυτά, εμείς πρέπει να κάνουμε την προσπάθεια, διότι αυτοί είναι οι πραγματικοί παγκόσμιοι κίνδυνοι».
Με τόσο μεγάλη αβεβαιότητα, λίγοι από τους αντιπροσώπους του Νταβός αυτήν την χρονιά τολμούν να κάνουν προβλέψεις πόσο μακριά θα μετακινηθούν οι τεκτονικές πλάκες της γεωπολιτικής κατά την διάρκεια του 2017 και που θα καταλήξουν.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Renault-Nissan Κάρλος Γκοσν είναι μόνιμος θαμώνας στο Νταβός και κάνει ενδιαφέρουσες αναλύσεις για τον δρόμο που έχουμε μπροστά μας.
Όπως αποκαλύπτει το euronews, στη νέα χρονιά θα προβληθεί ιδιαίτερα και μαζικά η νέα τεχνολογία στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, που θα κυριαρχήσουν στο μέλλον, ενώ πολλά βήματα θα γίνουν στον τομέα τον αυτόνομων αυτοκινήτων, χωρίς οδηγό, αλλά επίσης και σε σχέση με την συνδεσιμότητα των αυτοκινήτων και των υπηρεσιών.
Σε σχέση με την φημολογούμενη υποχώρηση της παγκοσμιοποίησης, ο Κάρλος Γκοσν αναφέρει: «Προφανώς και υπάρχει λόγος ανησυχίας, παρόλο που δεν είμαι πολύ απαισιόδοξος σε σχέση με αυτό, επειδή νομίζω ότι στο τέλος της ημέρας, επειδή όλοι έχουν ένα ενδιαφέρον για την παγκοσμιοποίηση, αν υπάρχει μια υποχώρηση, αυτή δεν θα τραβήξει για καιρό. Πιο πολύ θα είναι μια επιδιόρθωση σε σχέση με τις κάποιες προσβάσεις, πιο πολύ αυτό που θα συμβεί θα είναι μια καλύτερη προώθηση των πλεονεκτημάτων της παγκοσμιοποίησης, όμως ειλικρινά δεν περιμένω αυτή η υποχώρηση, αν υπάρχει δηλαδή, να είναι δραματική ή να οδηγήσει πραγματικά σε ένα είδος άρνησης της παγκοσμιοποίησης. Η παγκοσμιοποίηση θα συνεχιστεί. Με διαφορετικές μορφές και σχήματα, περιορίζοντας προσβάσεις, διορθώνοντας ίσως κάποιες αντιλήψεις, αλλά θα συνεχιστεί».
Σε σχέση με τον Ντόναλντ Τραμπ και το πως μπορεί να επηρεάσει την βιομηχανία των αυτοκινήτων, ο πρόεδρος της Renault-Nissan αναφέρει: «Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος έχει πει δύο πράγματα τα οποία είναι πολύ σαφή: πρώτα η Αμερική, η απασχόληση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό είναι το μήνυμα. Έτσι, μέχρι τώρα οι κατασκευαστές αυτοκινήτων έχουν προσαρμόσει τη στρατηγική τους. Πρόκειται να τεθούν σε επαναδιαπραγμάτευση ορισμένες από τις συμφωνίες και είμαστε εντάξει με αυτό, θα προσαρμοστούμε σε αυτήν την κατάσταση».
Όσο για τις εκτιμήσεις του σε σχέση με την Ευρώπη; «Προφανώς η αβεβαιότητας της Ευρώπης προέρχεται κυρίως από την πολυπλοκότητα των εκλογών στην Ευρώπη, σημαντικών εκλογών το 2017. Από εκεί προέρχεται η αβεβαιότητα, αλλά από οικονομικής πλευράς, νομίζω ότι η Ευρώπη θα έχει μια καλή χρονιά. Δεν θα είναι μια επιδεικτική ανάπτυξη, πρόκειται να έχει μια λογική ανάπτυξη, μια μέτρια ανάπτυξη, περιμένοντας να γίνουν οι εκλογές και ελπίζουμε με ένα 2018 που θα δώσει μια πιο σαφή κατεύθυνση στην οικονομία».
Το 2016 ήταν μια μάλλον «ανιαρή» χρονιά από οικονομικής πλευράς με τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για μεγαλύτερη αβεβαιότητα φέτος. Το ΔΝΤ έκανε λόγο για πολύ αργά βήματα και μακρύ δρόμο. Τα συγκρατημένη κέρδη τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες έχουν κρατήσει τον ρυθμό ανάπτυξης στο 3% περίπου εδώ και αρκετά χρόνια.
Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, υπάρχει η ελπίδα ότι το 2017 θα είναι η χρονιά που η παγκόσμια οικονομία θα βγει από την ύφεση, αλλά υπάρχει και η κατανόηση ότι η χάραξη της πολιτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι κρίσιμη.
Ο Τζεφ Σουμάχερ, διευθύνων σύμβουλος της επενδυτικής εταιρείας BCG Digital Ventures, υποστηρίζει ότι δεν είναι οπαδός κάποιων αρχών του Τραμπ αλλά είναι αισιόδοξος σε σχέση με τo τι θα σημαίνει η νέα προεδρία για τις επιχειρήσεις.
Ο ίδιος αναφέρει: «Ο Τραμπ θα μπορούσε ως επιχειρηματίας να δημιουργήσει μεγάλη ανάπτυξη στις ΗΠΑ. Με την μείωση του εταιρικού φόρου και τον περιορισμό των ρυθμίσεων, νομίζω ότι θα δούμε μεγάλη ροή κεφαλαίων στις ΗΠΑ. Αν έρθει αυτή η ροή κεφαλαίων και αυτό το είδος της ανάπτυξης, τότε οι ΗΠΑ, μόνο από το μέγεθος της αγοράς τους και το μέγεθος της οικονομίας τους, θα τα μεταφέρουν και στην παγκόσμια οικονομία».
Αλλά όσο οι ΗΠΑ μπορούν να είναι η ατμομηχανή για την παγκόσμια ανάπτυξη, άλλο τόσο μπορούν να αποτελέσουν και τα φρένα της.
Και ένα μέρος της ρητορικής του Ντόναλντ Τραμπ περί προστατευτισμού αν μετατραπεί σε πράξεις, θα μπορούσε να δημιουργήσει πολλά προβλήματα, όπως εξηγεί ο οικονομολόγος της IHS Consulting Nαριμάν Μπεχραμπές: «Αν έχουμε από τον Ντόναλντ Τραμπ λαϊκιστικές πολιτικές υπέρ της ανάπτυξης, όπως εκτιμούμε ότι θα συμβεί στο τέλος, τότε όλα καλά. Αλλά αν έχουμε προστατευτικές λαϊκίστικες πολιτικές, αυτό θα μπορούσε να είναι καταστροφή για τις ΗΠΑ, την Κίνα και πολλά μέρη του κόσμου. Αυτό είναι ένα σενάριο ύφεσης».
Όποιες αποφάσεις και αν παρθούν, το 2017 μετά βεβαιότητας δείχνει ότι θα είναι ένας χρόνος μεγάλων αλλαγών στις πολιτικές που θα ακολουθηθούν στις ΗΠΑ με άμεσες επιπτώσεις σε ολόκληρη την υφήλιο.
Πέρα όμως από το μέλλον, μεγάλο μέρος της συζήτησης στο Νταβός αφορούσε τον απολογισμό των θυελλωδών γεγονότων της χρονιάς που πέρασε. Κατά τη διάρκεια του φόρουμ, ζητήσαμε από τους συνέδρους να μας αποκαλύψουν τις ελπίδες τους για τον κόσμο το 2017.
Ο Ροζαν Ροσλανί, πρόεδρος του Ινδονησιακού Επιμελητηρίου αναφέρει: «Πάντα υπάρχει ένας κύκλος στη ζωή, υπάρχουν τα πάνω και τα κάτω. Νομίζω όμως ότι πρέπει πάντα να αισθανόμαστε αισιόδοξοι και να κοιτάμε μπροστά».
Η πρόεδρος της Cyverse Ανατ Μπαρ Γκέρα αναφέρει: «Ελπίζω ότι αυτό το τμήμα του κόσμου, οι ηγέτες, οι προνομιούχοι, οι πλούσιοι, θα είναι σε θέση αυτήν την χρονιά να συμπεριλάβουν, να προσέξουν και να λύσουν τα προβλήματα που υπάρχουν στην άλλη πλευρά. Τα προβλήματα των μεταναστών, όλων αυτών των ανθρώπων που έρχονται από τις θάλασσες και όλα τα παιδιά της Συρίας. Όλα αυτά τα προβλήματα που δυστυχώς δεν έχουν ακόμα λυθεί».
Ο πρόεδρος της Triveni Turbine Ltd Ντρουν Σονεϊ καταλήγει: «Ερχόμαστε με ελπίδες κάθε χρόνο στο Νταβός, ποτέ όμως δεν επαληθεύθηκαν και έρχομαι εδώ τα τελευταία 25 χρόνια. Πριν δυο τρία χρόνια δεν θα γνωρίζαμε ότι θα ερχόταν στην εξουσία ο σημερινός πρωθυπουργός της Ινδίας Μόντι, ότι θα συνέβαινε το Brexit ή ότι θα εκλεγόταν πρόεδρος των ΗΠΑ ο Τραμπ. Το να κάνεις πρόβλεψη στο Νταβός δεν είναι κάτι εύκολο»…