Ποιο είναι το μέλλον του λιανικού εμπορίου στην Ελλάδα;
Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να έχουν οι επιχειρήσεις που θα επιβιώσουν;
Υπάρχουν καρτέλ στην ελληνική αγορά;
Πρέπει να ανοίγουν τα καταστήματα τις Κυριακές;
Μπορεί να τα ρυθμίσει όλα η «δικαιοσύνη» της αγοράς;
Ποιο είναι το πιο… ορθολογικό και βιώσιμο φιλελεύθερο μοντέλο στην οικονομία;
Μέχρι που θα αντέξει η τωρινή κυβέρνηση χωρίς αξιολόγηση;
Πως συνδέεται η ποίηση με το ανταγωνιστικό περιβάλλον των αγορών, με τα νούμερα και τους δείκτες;
Σ’ αυτά και ορισμένα άλλα απαντά σε συνέντευξή του στο Liberal o αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος (ΣΕΛΠΕ) κ. Αντώνης Ζαίρης.
Καλός γνώστης της λειτουργίας της οικονομίας και της αγοράς, με 25ετή εμπειρία στις πωλήσεις και το marketing, Διδάκτωρ Οικονομικής Κοινωνιολογίας και μέλος της Ένωσης Αμερικάνων Οικονομολόγων, ο κ. Αντώνης Ζαΐρης αναφέρεται και στις πολιτικές εξελίξεις, δηλώνοντας ότι δεν είναι αισιόδοξος για το μέλλον της χώρας μας.
Συνέντευξη στον Απόστολο Σκουμπούρη
– Κύριε Ζαΐρη, πως τα βλέπετε τα πράγματα στο λιανικό εμπόριο; Έχουμε εθιστεί στη… μαυρίλα. Τόσο εμείς οι δημοσιογράφοι, όσο και εσείς οι θεσμικοί! Υπάρχει ελπίς; Ή κάθε φορά, θα γράφουμε για νέα αρνητικά ρεκόρ;
Το λιανικό εμπόριο έχει επιδείξει κάποια ανθεκτικότητα, καταφέρνει μετά βίας να επιβιώσει με πάρα πολλές όμως απώλειες. Υπάρχουν απώλειες 150.000 κυρίως μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και 400.000 περίπου θέσεων εργασίας.
Εξαιτίας της αναδιάταξης των μεριδίων που συμβαίνουν αναγκαστικά λόγω κρίσης και της μετακύλισης τζίρου, υπάρχουν αρκετές λιανεμπορικές επιχειρήσεις που εμφανίζουν θετικό πρόσημο όπως σε κεντρικά σημεία πώλησης, πολυκαταστήματα, εμπορικές πιάτσες-δρόμους.
Ωστόσο η υπερφορολόγηση των επιχειρήσεων σίγουρα θα αναστείλει επενδυτικά σχέδια και θα «γεννήσει» απώλειες νέων θέσεων εργασίας και νέα «λουκέτα». Η ελπίδα βρίσκεται στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης της χώρας, ως αποτέλεσμα συνετής δημοσιονομικής διαχείρισης, που θα ανοίξει το δρόμο στις ελληνικές τράπεζες για άντληση κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και χρήματος ώστε να αποκατασταθεί η ρευστότητα, που αυτή τη στιγμή λείπει, στην πραγματική οικονομία.
Η μη εξασφάλιση προληπτικής γραμμής χρηματοδότησης σε συνδυασμό με την καθυστέρηση -αδυναμία υλοποίησης δομικών μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας, είχαν σαν αποτέλεσμα να στεγνώσει η αγορά από χρήμα, από ρευστό, και να ταλαιπωρείται η ζήτηση που σχετίζεται με την αναθέρμανση της οικονομίας.
Επίσης, ο συνεχιζόμενος φαύλος κύκλος υπερφορολόγησης και δανεισμού με το χρέος να φθάνει στο 275% του ΑΕΠ το 2060 δεν αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για τις επόμενες γενιές.
– Ποια η γνώμη σας για το άνοιγμα καταστημάτων τις Κυριακές; Γιατί στη χώρα μας είναι κυρίαρχα τέτοια ταμπού;
Πρέπει να εστιάσουμε πρωτίστως σε αυτό που θέλει, που ζητά ο κυρίαρχος καταναλωτής – Έλληνας πολίτης. Και αυτό που επιθυμεί, όπως αποδεικνύουν σχετικές έρευνες, είναι να κάνει τις αγορές του και κάποιες Κυριακές. Η σημερινή λειτουργία των οκτώ Κυριακών του χρόνου που μένουν τα καταστήματα ανοιχτά, εκτιμώ λειτουργεί ευεργετικά τόσο για τους εμπόρους όσο και για τους καταστηματάρχες αλλά και την κοινωνία ευρύτερα.
Όχι μόνο οι Κυριακές αλλά και διαφορά happenings-εκδηλώσεις όπως π.χ. Black Fridays, λευκές νύχτες έχουν έμπρακτα αποδείξει ότι υποκινούν και ενεργοποιούν το αγοραστικό ενδιαφέρον για έναν απλούστατο λόγο που αρκετοί δεν λαμβάνουν υπόψη. Ότι δηλαδή η αγορά ενός προϊόντος από τους καταναλωτές δεν συνιστά μόνο κάλυψη μιας συγκεκριμένης ανάγκης αλλά «κρύβει» μέσα της και ένα μεγάλο κομμάτι χαράς, ικανοποίησης, διασκέδασης, ψυχαγωγίας και διέγερσης κυριολεκτικά των αγοραστικών επιθυμιών και αισθήσεων.
Λανθασμένα εκτιμάτε ότι η ελληνική κοινωνία χαρακτηρίζεται από βαθιά ταμπού και προκαταλήψεις.
Αντιθέτως τα ταμπού αυτά και τις παρωχημένες και αναχρονιστικές αντιλήψεις πρεσβεύουν διάφορες συνδικαλιστικές οργανώσεις που προσπαθούν να ανακόψουν με κάθε τρόπο την κοινωνία από κάθε προοπτική εκσυγχρονισμού και ανανέωσης. Επί της ουσίας αυτό που ενδιαφέρει τις διάφορες αυτές μειοψηφούσες ομάδες πίεσης είναι η προάσπιση των δικών τους συμφερόντων και όχι η ευεργεσία του κοινωνικού συνόλου.
Όσον για αυτό που λέγεται ότι το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές ευνοεί τις μεγάλες επιχειρήσεις πρόκειται περί αφελούς επιχειρήματος, καθώς όταν τα μαγαζιά μένουν ανοιχτά ο καταναλωτής θα μπει και στο μεγάλο και στο μικρό κατάστημα για να δει να συγκρίνει και να κάνει τις αγορές του. Το θέμα είναι να βρούμε τρόπο να τον «ξεκολλήσουμε» και να βγει στην αγορά!!!
– Είστε βαθύς γνώστης του χώρου του εμπορίου. Θέλω να ρωτήσω λοιπόν ευθαρσώς. Γιατί πολλά προϊόντα ίδιων πολυεθνικών πωλούνται ακριβότερα στη χώρα μας έναντι άλλων, πιο πλούσιων, ευρωπαϊκών χωρών;
Είναι αλήθεια ότι δοκιμάστηκαν επί χρόνια προ της κρίσης οι αντοχές του ελληνικού αγοραστικού κοινού και έδειξαν ότι οι καταναλωτές μπορούν και ανταποκρίνονται ακόμα και σε υψηλότερες τιμές όμοιων προϊόντων σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σήμερα όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει και οι επιχειρήσεις οφείλουν να προσαρμόσουν τις τιμές τους στο επίπεδο αγοραστικών δυνατοτήτων του Έλληνα καταναλωτή.
Και αυτό πράττουν. Δεν θα μπούμε βεβαίως στη λογική συγκρίσιμων τιμών και περιθωρίων κέρδους αλλά και ασκήσεων για υψηλότερους ή μειωμένους συντελεστές φορολογίας σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Ωστόσο ο καταναλωτής σήμερα έχει αρκετές εναλλακτικές δυνατότητες να επιλέγει, να συγκρίνει και να κάνει αγορές σε εξαιρετικά συμφέρουσες τιμές, τόσο σε επώνυμα (branding) προϊόντα όσο και σε μη επώνυμα (private labeling) ιδιωτικής ετικέτας προϊόντα.
– Υπάρχουν καρτέλ στο ελληνικό εμπόριο; Πως μπορεί να αμυνθεί μια αγορά, όταν τρεις – τέσσερις όμιλοι διαχειρίζονται το 90% των καταναλωτικών προϊόντων; Αν κάνω λάθος, διορθώστε με.
Τα καρτέλ νοθεύουν τη λειτουργία της ελεύθερης ανταγωνιστικής αγοράς και εμείς είμαστε υπέρ της έντασης του ανταγωνισμού σε όλα τα επίπεδα καθώς μόνο μέσω του ανταγωνισμού πέφτουν οι τιμές, εξισορροπείται και ορθολογικοποιείται η λειτουργία της αγοράς. Δείτε τις αγορές της ένδυσης, των ηλεκτρονικών και ηλεκτρικών, της κινητής τηλεφωνίας αλλά και άλλων κλάδων όπου υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός και οι καταναλωτές απολαμβάνουν εξαιρετικά χαμηλές τιμές σε προσφερόμενες διευρυμένες ποικιλίες προϊόντων.
Όσον αφορά τη συγκέντρωση της αγοράς σε μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους είναι κι αυτός ένας από τους μύθους που κυριαρχεί στην αγορά καθώς τα ποσοστά συγκέντρωσης κατά αναλογία πληθυσμού είναι από τα χαμηλότερα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Το ζητούμενο πάντως είναι να λειτουργεί μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων στη διεκδίκηση μεριδίων της αγοράς, σε μια προοπτική διεύρυνσης του μεγέθους της και αύξησης της παραγωγής πλούτου και όχι σμίκρυνσης της αγοράς με μεγάλα μερίδια για τους λίγους.
– Θέλω να σας ρωτήσω κάτι που άπτεται πολιτικής, οικονομίας και εμπορίου. Είναι… πρόοδος το να κλείνουν όλα τα μπακάλικα, τα μανάβικα και τα υπόλοιπα μαγαζιά και τη δουλειά να την κάνουν 4-5 μεγάλα τράστ; Και δεν το πολιτικοποιώ, ούτε… αριστερίζω.
Όχι δεν είναι πρόοδος. Πρόοδος είναι να λειτουργούν όλες οι κατηγορίες και όλα τα μεγέθη των Επιχειρήσεων στην αγορά. Είναι εντελώς λανθασμένες οι επιλογές υπέρ των μεγάλων ή των μικρών επιχειρήσεων π.χ. μπακάλικα, μανάβικα κ.α., όπως εύστοχα αναφέρετε που εδράζονται κυρίως σε λόγους πολιτικών σκοπιμοτήτων και όχι ουσίας π.χ. για να υποστηρίξουν κάποιοι και να δικαιολογήσουν την άποψή τους για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις περί «ραχοκοκαλιάς» της ελληνικής οικονομίας.
Αντί όμως να ακούγονται όλες αυτές οι διαχρονικές και διακυβερνητικές σαχλαμάρες από πολιτικά πρόσωπα και φορείς της πραγματικής οικονομίας, προτιμότερο θα ήταν να υπάρξει ένας σοβαρός σχεδιασμός όπως συμβαίνει και σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης για την μικρομεσαία Επιχειρηματικότητα στη χώρα μας.
Είναι αλήθεια, από την άλλη, ότι στην πατρίδα μας συντελείται μία περίεργη μορφή επιχειρηματικότητας απόγνωσης, ανάγκης και απελπισίας και όχι βασιζόμενη σε δυναμικά στοιχεία και έξυπνες (smart) δημιουργικές ιδέες. Αυτό προέρχεται από μια ομάδα πληθυσμού, που λόγω αδυναμίας και ατυχίας να βρουν εργασία στο δημόσιο ή να απασχοληθούν στον ιδιωτικό τομέα, στήνουν μια επιχείρηση αδιαφορώντας βεβαίως αν τα προϊόντα της είναι ανταγωνιστικά στην αγορά και δίχως προφανώς οργάνωση, σχέδιο, έρευνα και προοπτική.
Αυτό σίγουρα δεν λέγεται επιχειρηματικότητα. Σε κάθε περίπτωση αυτό που πρέπει να επιδιώκεται από την Μικρομεσαία Επιχειρηματικότητα είναι η επιλογή προϊόντων διεθνώς εμπορεύσιμων, καινοτόμων, τεχνολογικά προηγμένων, με απτά στοιχεία διαφοροποίησης, ικανών να αντισταθούν στις προκλήσεις του διεθνούς ανταγωνισμού. Αυτού του τύπου μόνον η μικρή Επιχειρηματικότητα θα πάει μπροστά.
– Όμως, τι απαντάτε στον πρώην ιδιοκτήτη χασάπικου που ζούσε αξιοπρεπώς την οικογένειά του, ενώ τώρα υποχρεώνεται – αν βρει εργασία – να πάει για 800 ευρώ ως υπάλληλος στο κρεοπωλείο του σούπερ μάρκετ;
Θα συνέστηνα κατ’ αρχάς στον ιδιοκτήτη χασάπικου τα εξής: πρώτον, να βρει τρόπο να καταστεί ανταγωνιστικός σε σχέση με τα υπόλοιπα χασάπικα της γειτονιάς του. Για παράδειγμα να επανεξετάσει την ατμόσφαιρα του μαγαζιού του αν είναι ελκυστική, να προτάξει την ποιότητα των κρεάτων που εμπορεύεται, να κάνει μικρομάρκετινγκ με τους πελάτες του ώστε να εξασφαλίσει επαναληψιμότητα επισκέψεων, να δει επίσης την ανταγωνιστικότητα των τιμών του. Δεύτερον, να κάνει μάρκετινγκ γειτονιάς και να μελετήσει σοβαρά τους τοπικούς ανταγωνιστές του που συνιστούν απειλή γι αυτόν.
Τι δηλαδή αυτοί κάνουν καλά και επιβιώνουν και τι δεν κάνει αυτός! Επίσης να μελετήσει τη συμπεριφορά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των πελατών του. Στην περίπτωση τώρα που υποχρεωθεί να πάει υπάλληλος με 800 ευρώ σε οργανωμένο κρεοπωλείο του σουπερμάρκετ θα συνέστηνα να εργαστεί στη θέση του με υπευθυνότητα, εντιμότητα, ετοιμότητα στην άσκηση των καθηκόντων του και υψηλό επίπεδο εξυπηρέτησης του πελάτη.
Όσον αφορά τα 800 ευρώ είναι γνωστό ότι οι επαγγελματικές επιλογές πλέον στη χώρα μας για περισσότερα χρήματα είναι ιδιαίτερα περιορισμένες.
– Τελικά μπορεί να τα ρυθμίσει όλα η αγορά; Μέχρι που πρέπει να επεμβαίνει η κεντρική διοίκηση; Πιο (βιώσιμο) μοντέλο είναι πιο κοντά στις απόψεις σας;
Το βιώσιμο μοντέλο που συγγενεύει ιδεολογικά με τις απόψεις μου είναι αυτό που απηχεί σύγχρονες φιλελεύθερες, μέχρι ακόμα και τις παρυφές της σοσιαλδημοκρατίας, προσεγγίσεις. Είναι αυτό της ελεύθερης οικονομίας της αγοράς με τον εποπτικό και ελεγκτικό ρόλο του κράτους, ιδιαίτερα ισχυρό, να έχει καθοριστική σημασία καθώς θα λειτουργεί παρεμβατικά διορθώνοντας τις ατέλειες της αγοράς. Σε κοινωνικό επίσης επίπεδο ο ρόλος του κράτους είναι σπουδαίος καθώς διασφαλίζει την κοινωνική συνοχή και κοινωνική προστασία των πολιτών σε μια δημοκρατική κοινωνία.
Τούτο όμως προϋποθέτει να υπάρχει σοβαρό κράτος και δημόσια διοίκηση και όχι αυτό το «μπάχαλο» με έντονα διαλυτικά στοιχεία που βιώνει ο πολίτης σήμερα στη χώρα μας. Κάτι που φαίνεται από τις υπηρεσίες Υγείας, Εκπαίδευσης, Κοινωνικής προστασίας, που πληρώνουμε όλοι φόρους για να απολαμβάνουμε αντίστοιχων υπηρεσιών αλλά το ανταποδοτικό αποτέλεσμα είναι σχεδόν μηδενικό.
Ο λόγος είναι ένας και μοναδικός και λυπάμαι που το λέω ως Έλληνας ότι δηλαδή οι πολιτικοί μας έστησαν τα τελευταία χρόνια ένα κράτος που να υπηρετεί τις ανάγκες ψηφοδοσίας και ψηφοσυλλογής και όχι ένα κράτος στη διάθεση και υπηρεσία του Πολίτη.
Γι αυτό και δεν υπάρχει σεβασμός και εμπιστοσύνη από πλευράς Πολιτών στις υπηρεσίες του Κράτους. Το ανοιχτό ελεύθερο δημοκρατικό μοντέλο διοίκησης είναι αυτό που απελευθερώνει τις δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας π.χ. την επιχειρηματικότητα να απελευθερώσει πόρους, να επενδύσει και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, είναι αυτό που κάνει σοβαρές μεταρρυθμίσεις εξυγίανσης της Δημόσιας διοίκησης ώστε να υπηρετεί σωστά τον πολίτη και την ιδιωτική οικονομία δίχως τεχνητά προσκόμματα και ιδεοληψίες.
Είναι αυτό τελικά που παράγει εμπιστοσύνη στο εσωτερικό της χώρας και στο εξωτερικό για να προσελκύσει επενδυτές και να αποκαταστήσει τους αρνητικούς συνειρμούς που συνοδεύουν την πατρίδα μου περί ασυνέπειας και οκνηρίας που εν πολλοίς δεν αφορούν τον Ελληνικό λαό αλλά τους Έλληνες πολιτικούς.
– Πως κρίνετε την υπόθεση Μαρινόπουλου; Η διάσωση γίνεται με σωστό τρόπο; Δικαιούνται να διαμαρτύρονται κάποιοι;
Οποιαδήποτε εξαγορά ή συγχώνευση επιφέρει τριγμούς και αναταράξεις τόσο σε επίπεδο ενσωμάτωσης και κουλτούρας όσο και νέας Στρατηγικής που πρέπει να διαμορφωθεί. Δεν μπορώ βέβαια να κρίνω κάτι στο οποίο δεν έχω εσωτερική πληροφόρηση. Εκτιμώ ωστόσο ότι το εγχείρημα ήταν σωτήριο για τους εργαζόμενους αφού αποφεύχθη κύμα απολύσεων, ωστόσο η επιτυχία της προσπάθειας θα δοκιμαστεί αν συνεχίσει η σημερινή καθυστέρηση ολοκλήρωσης της διαδικασίας.
– Τι βλέπετε να γίνεται τελικά με την αξιολόγηση και την πορεία της κυβέρνησης; Θα την κλείσουν έστω και με νέα μέτρα, ή θα πάμε σε εκλογές;
Η συνεχόμενη αναβλητικότητα στο κλείσιμο της αξιολόγησης βάζει στον «πάγο» την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας και «ξεπαγώνει» τον φαύλο κύκλο μακροχρόνιας ύφεσης και στασιμότητας της οικονομίας. Συμμετοχή του ΔΝΤ και ψήφιση νέων μέτρων, για εφαρμογή μετά το 2019, με απλή πλειοψηφία όπως φαίνεται από την κυβέρνηση σημαίνει υποθήκευση του μέλλοντος της χώρας και μεταβίβαση της βόμβας υλοποίησης από μια επόμενη πιθανόν κυβέρνηση.
Η πραγματικότητα, που μάλλον δεν έχει γίνει αντιληπτή, βάζει ένα κρίσιμο δίλημμα ότι δηλαδή αν η χώρα το 2018, που τελειώνει το ταμειακό πρόγραμμα, δεν έχει τις επαρκείς προϋποθέσεις μέχρι τότε να βγει στις αγορές ή δεν έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή της σε ένα 4ο πρόγραμμα προσαρμογής, τότε ο μόνος αναπόφευκτος δρόμος είναι η πτώχευση και η έξοδος από το ευρώ.
Το ταμειακό πλεονέκτημα μέχρι τον Ιούνιο του 2017 μπορεί να ωφελήσει προσωρινά τη συσπείρωση του κυβερνώντος κόμματος, όμως σταδιακά θα δυσκολέψει η ομαλή διαχείριση του υπάρχοντος προγράμματος οπότε τότε είναι πιθανό να αναζητηθεί η διέξοδος της προσφυγής στις κάλπες.
Γενικώς με βάσιμες αναλύσεις και όχι συνωμοσιολογικές προσεγγίσεις δεν είμαι αισιόδοξος για την πορεία της χώρας μου. Ας ελπίσουμε να λειτουργήσει ο απρόβλεπτος παράγων που να ανακόψει τη δυσάρεστη εξέλιξη των πραγμάτων.
– Πιστεύετε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε σχέδιο – αρχικά – για έξοδο από την Ευρώπη ώστε να κάνει «παιχνίδι» κυριαρχίας; Ή απλά δεν ήξεραν τι εστί διακυβέρνηση και ευθύνες, πέρα από τη… θρησκοληψία;
Πιστεύω ότι είναι πιθανό να υπήρχε στην αρχή, σε επίπεδο επεξεργασίας τουλάχιστον, και σενάριο εξόδου από την Ευρώπη, που μόλις βεβαίως έγιναν απολύτως αντιληπτές και κατανοητές οι συνέπειες αυτής της επιλογής, τότε υπήρξε αποδρομή και έγινε επαναπροσέγγιση του θέματος σε ρεαλιστική βάση.
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι μέσα ή έξω από την Ευρώπη οι συνταγμένες Στρατηγικές που πρέπει να εφαρμοστούν είναι συγκεκριμένες π.χ. αναντίρρητα πρέπει να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα, να επανεκκινήσει άμεσα η λειτουργία της πραγματικής οικονομίας, να μειωθούν οι συντελεστές φορολόγησης των επιχειρήσεων, να ανακτηθούν οι επιδόσεις μας στις εξαγωγές, να γίνουν επιτέλους δραστικές παρεμβάσεις στη Δημόσια Διοίκηση ( μετακινήσεις, κατάργηση οργανικών θέσεων, εξορθολογισμός λειτουργίας).
– Είστε άνθρωπος με ισχυρή πολιτική άποψη. Θέλω να ρωτήσω, τι είναι αυτό που λείπει από το… πολιτικό DNA μας και αρνούμαστε να συνεννοηθούμε τουλάχιστον στα βασικά, τα κυρίαρχα; Διακρίνουμε μια πρωτοφανή κουλτούρα ίδρυσης κομμάτων, ομάδων, φραξιών, περιχαρακωνόμαστε σε… μικρόκοσμους. Πως το σχολιάζετε;
Είναι αδύνατο να συμφωνήσουμε, να βρούμε ένα minimum συναίνεσης στα βασικά και φλέγοντα προβλήματα που ταλανίζουν την πατρίδα μας. Η ιστορία μας από ιδρύσεως του ελληνικού κράτους έχει να επιδείξει άπειρα παραδείγματα πολιτικών φραξιών, ομάδων, υποομάδων που διακατέχονται από την εναργή προοπτική διεκδίκησης ηγετικών αξιωμάτων αλλά που ουδέποτε τους ένωσε το συλλογικό καλό, το κοινό συμφέρον, το συμφέρον δηλαδή των πολλών, της κοινωνίας.
Η συσπείρωση των Ελλήνων και η ανασυγκρότηση του ελληνικού κράτους προέκυψε μόνο έπειτα από εθνικές τραγωδίες και μεγάλες εθνικές ήττες. Στο συλλογικό μας ασυνείδητο υπάρχει άρνηση της αλλαγής σε κάθε τι καινούργιο και η σύγχυση ανάμεσα στο τι σημαίνει ιδιωτική και τι δημόσια σφαίρα. Το δημόσιο συμφέρον «έτρωγε» χρόνο, είχε κόπο και κόστος σε σχέση με την ιδιωτική συμφεροντολογική ενασχόληση του βίου μας.
– Θα συμμετείχατε σε ένα ενδεχόμενο καινούριο πολιτικό σχήμα υπό την κα Άννα Διαμαντοπούλου, με την οποία εξ όσων γνωρίζω έχετε εξαιρετική σχέση;
Η κα Διαμαντοπούλου είναι μία από τις σταθερές παραμέτρους στο σημερινό αδυνατισμένο πολιτικό σύστημα παρόλο ότι απέχει από την ενεργό κοινοβουλευτική δράση τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Η σχέση μου μαζί της είναι πολύχρονη και εξαιρετική, βασισμένη στο υγιή πολιτικό διάλογο και στην ανταλλαγή απόψεων που κανείς δεν ξέρει πότε που μπορεί να οδηγήσει… Η δημιουργία ωστόσο νέων πολιτικών σχημάτων θα πρέπει πραγματικά να στοχεύει να φέρει κάτι καινούργιο και διαφορετικό, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο όταν έχεις να κάνεις με ένα κοινό απογοητευμένο, δύσπιστο και καχύποπτο.
Η αλήθεια πάντως είναι ότι οι έχοντες σήμερα δυνατότητα να προσφέρουν στον τόπο δυστυχώς βρίσκονται εκτός ενεργού πολιτικής για πολλούς λόγους. Και έτσι έχουν μείνει εντός πολιτικής σε μεγάλο ποσοστό, ασχολούμενοι ενεργά, μόνον πρόσωπα προερχόμενα από προνομιακές κατηγορίες πληθυσμού, καθώς όπως αντιλαμβάνεσθε οι έχοντες σοβαρή εργασία δύσκολα πείθονται να ασχοληθούν με την πολιτική, έτσι όπως λειτουργεί. Αλλά αυτό όπως φαίνεται δεν απασχολεί κανέναν, παρόλο ότι βλέπουμε τις επιπτώσεις στη ζωή μας, στην καθημερινότητά μας.
– Ένα εκ των βιβλίων που έχετε εκδώσει, είναι με ποιήματα. Πως «κολλάει» η ποίηση με τους… αριθμούς, την οικονομία και τον ανταγωνισμό της αγοράς;
Αναφέρεστε στην ποιητική συλλογή «Ανήσυχη Περιπλάνηση» των εκδόσεων Γαβριηλίδη. Για μένα η Ποίηση, η Λογοτεχνία, η Φιλοσοφία είναι οι τρεις δρόμοι που βρίσκει καταφύγιο η σκέψη μου αφενός, παρηγορίας αφετέρου. Αναψηλάφησης και επαναπροσέγγισης της ματαιότητας της ζωής.
Αυτό μου έχει μειώσει τον δείκτη προσωπικής ανταγωνιστικότητας και με έχει ωφελήσει πνευματικά καθώς νέες διανοητικές δονήσεις και συνάψεις εγκεφάλου μου έχουν ανοίξει νέα μονοπάτια σκέψης και ενασχόλησης με το υπαρξιακό πρόβλημα της ανθρώπινης ζωής.
Ως εκ τούτου, ως καταφύγιο «κολλάει» απόλυτα με τους αριθμούς, την Οικονομία και τον Ανταγωνισμό της αγοράς καθώς δίνει μια αίσθηση δυναμικής επανεκκίνησης σε επίπεδο επανατοποθέτησης στόχων- αριθμών και μελέτης του ανταγωνισμού της αγοράς. Σε αυτή τη ζωή πρέπει να συμφωνήσουμε ότι ο διαφορετικός τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα διαμορφώνει κάθε φορά και διαφορετικές Στρατηγικές για την επίλυση ενός ζητήματος. Κάποιοι τα καταφέρνουν, κάποιοι βεβαίως όχι.
*O Δρ. Αντώνης Ζαίρης είναι Αντιπρόεδρος ΣΕΛΠΕ, Μέλος Ενωσης Αμερικάνων Οικονομολόγων.
Πηγή: http://www.liberal.gr/