Πριν από μια δεκαετία, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) ξεκίνησε τις δραστηριότητές του. Το ταμείο αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, δεδομένου ότι παρέχει οικονομική στήριξη στα κράτη μέλη για να βοηθήσουν τους εργαζομένους και τις εταιρείες να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες μορφές του εμπορίου.
Η Επίτροπος Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων, Δεξιοτήτων και Εργασιακής Κινητικότητας, κ. Μαριάν Τίσεν, δήλωσε: «Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση συνιστά μία από τις πλέον απτές εκφράσεις της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ένα βασικό μέσο για την υποστήριξη των εργαζομένων που έχασαν την εργασία τους λόγω της μεταβολής των μορφών του εμπορίου. Τα τελευταία δέκα έτη μπορέσαμε να υποστηρίξουμε περισσότερα από 140.000 άτομα. Έχει σαφή προστιθέμενη αξία, καθώς συμπληρώνει τους εθνικούς μηχανισμούς στήριξης των εργαζομένων που εμπλέκονται σε μαζικές απολύσεις και χρηματοδοτεί μέτρα προσαρμοσμένα στις συγκεκριμένες ανάγκες των εργαζομένων ώστε να τους βοηθήσει να πορευτούν».
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση συστάθηκε ειδικά για να βοηθήσει τους εργαζομένους που πλήττονται από το κλείσιμο εργοστασίων ή την ύφεση που παρατηρείται σε ορισμένους οικονομικούς κλάδους. Επιπλέον, όταν οι περιφέρειες με υψηλή ανεργία των νέων πλήττονται από απολύσεις που είναι επιλέξιμες για στήριξη από το ΕΤΠ, τα κράτη μέλη μπορούν, μέχρι το τέλος του 2017 και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να συμπεριλάβουν τους νέους που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) στους εργαζομένους για τους οποίους ζητούνται μέτρα του ΕΤΠ. Υπό την έννοια αυτή, το ΕΤΠ συμβάλλει άμεσα στη δημιουργία μιας πιο δυναμικής και ανταγωνιστικής ευρωπαϊκής οικονομίας με τη βελτίωση των δεξιοτήτων και της απασχολησιμότητας των ευάλωτων εργαζομένων και των νέων.
Από την ίδρυσή του το 2007, η Επιτροπή έχει λάβει 148 αιτήσεις από 21 κράτη μέλη, συνολικού ύψους σχεδόν 600 εκατ. ευρώ, για συγχρηματοδότηση από το ΕΤΠ με στόχο την υποστήριξη 138.888 εργαζομένων που απολύθηκαν και 2.944 ατόμων που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ).
Προκειμένου να επωφεληθούν από τη χρηματοδοτική στήριξη του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση, τα κράτη μέλη οφείλουν να υποβάλουν αίτηση. Η ΕΕ μπορεί να συγχρηματοδοτήσει μέχρι το 60% του κόστους επανένταξης των απολυθέντων στην αγορά εργασίας. Ειδικότερα, το ΕΤΠ συγχρηματοδοτεί έργα, συμπεριλαμβανομένων μέτρων όπως η υποστήριξη για την αναζήτηση εργασίας, ο επαγγελματικός προσανατολισμός· η εκπαίδευση, η κατάρτιση και η επανακατάρτιση· η καθοδήγηση και η πλαισίωση· η επιχειρηματικότητα και η δημιουργία επιχείρησης.
Στην Ελλάδα από το 2011 το ΕΤΠ έχει κινητοποιηθεί στους τομείς του λιανικού εμπορίου, της αρτοποιίας, των εκδόσεων και των ραδιοτηλεοπτικών μέσων με συνολική συνεισφορά 37,9 εκατ. € από την οποία ωφελήθηκαν 6.799 εργαζόμενοι.
* Η πλήρης επισκόπηση των χρηματοδοτούμενων από το ΕΤΠ περιπτώσεων, βρίσκεται εδώ.
Ιστορικό
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση θεσπίστηκε και λειτουργεί από τον Ιανουάριο του 2007. Η πρώτη αίτηση υποβλήθηκε από τη Γαλλία στις 9 Μαρτίου 2007 σχετικά με 1.345 απολύσεις σε υπεργολάβους της Peugeot SA (PSA), που προέκυψαν από τον αυξημένο ανταγωνισμό στην αγορά μικρών αυτοκινήτων, ιδίως από την Ασία.
Για την περίοδο 2014-2020, το ταμείο διαθέτει κατά μέσο όρο 170 εκατ. ευρώ χρηματοδοτικής στήριξης κάθε χρόνο. Από το 2014 και μετά, οι κατηγορίες των επιλέξιμων εργαζομένων έχουν διευρυνθεί: εκτός από το μόνιμο προσωπικό, πλέον είναι επιλέξιμοι και οι εργαζόμενοι με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, οι προσωρινά απασχολούμενοι και οι αυτοαπασχολούμενοι. Επιπλέον, όταν οι περιφέρειες με υψηλή ανεργία των νέων πλήττονται από απολύσεις που είναι επιλέξιμες για στήριξη από το ΕΤΠ, τα κράτη μέλη μπορούν, μέχρι το τέλος του 2017 και υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να συμπεριλάβουν τους νέους που βρίσκονται εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) στους εργαζομένους για τους οποίους ζητούνται μέτρα του ΕΤΠ. Μέχρι σήμερα, τρία κράτη μέλη (Ελλάδα, Ιρλανδία και Βέλγιο) έχουν κάνει χρήση αυτής της διάταξης και παρείχαν στήριξη σε περίπου 3.000 άτομα ΕΑΕΚ.
Η αποτελεσματικότητα και η βιωσιμότητα του ΕΤΠ έχουν καταδειχθεί στην ενδιάμεση αξιολόγηση που διενεργήθηκε το 2011. Ο αντίκτυπος και η προστιθέμενη αξία του βεβαιώθηκαν στο πλαίσιο της εκ των υστέρων αξιολόγησης που δημοσιεύθηκε το 2015. Οι δύο αυτές εκθέσεις διατίθενται επίσης στον δικτυακό τόπο του ΕΤΠ.
Κάθε δύο χρόνια, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τις δραστηριότητες του ΕΤΠ. Οι εκθέσεις αυτές ανά διετία διατίθενται επίσης στον δικτυακό τόπο του ΕΤΠ. Η ενδιάμεση αξιολόγηση για την περίοδο 2014-2020 βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη. Η Επιτροπή θα παρουσιάσει την αξιολόγηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έως τις 30 Ιουνίου 2017.
Το ΕΤΠ αποτελεί εργαλείο στήριξης που μπορεί να βοηθήσει τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν τις αρνητικές συνέπειες των μεταβαλλόμενων μορφών του εμπορίου. Συμπληρώνει άλλες πηγές χρηματοδότησης της ΕΕ που στηρίζουν την οικονομική ανάπτυξη σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, με σκοπό τη δημιουργία πιο ανθεκτικών οικονομικών δομών για να προλαμβάνουν και να αντιδρούν με θετικό πνεύμα στις μεταβαλλόμενες καταστάσεις, όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ). Το ΕΚΤ είναι το κύριο μέσο της Ευρώπης για την υποστήριξη της απασχόλησης, στηρίζοντας τα άτομα κατά την εξεύρεση καλύτερων θέσεων εργασίας και διασφαλίζοντας πιο δίκαιες ευκαιρίες απασχόλησης για όλους τους πολίτες της ΕΕ. Με συνολικό προϋπολογισμό ύψους 80 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2014-2020, χρηματοδοτεί δεκάδες χιλιάδες τοπικά, περιφερειακά και εθνικά έργα που σχετίζονται με την απασχόληση σε ολόκληρη την Ευρώπη: από μικρά έργα που διαχειρίζονται τοπικές φιλανθρωπικές οργανώσεις για να βοηθήσουν τα άτομα με αναπηρία να βρουν την κατάλληλη εργασία έως έργα εθνικής εμβέλειας που προωθούν την επαγγελματική κατάρτιση για το σύνολο του πληθυσμού.
