Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την πιο πρόσφατη έκθεση σχετικά με το ευρωπαϊκό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για επικίνδυνα προϊόντα.
Το 2016 το σύστημα χρησιμοποιήθηκε πιο ενεργά από τις εθνικές αρχές, οι οποίες αφαίρεσαν περισσότερα επικίνδυνα προϊόντα από τα καταστήματα. Ωστόσο, όλο και περισσότερα από τα επικίνδυνα προϊόντα που κοινοποιούνται στο πλαίσιο του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης πωλούνται μέσω διαδικτυακών πλατφορμών. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ενίσχυσε τη συνεργασία της με τις διαδικτυακές πλατφόρμες Amazon, Ebay και Alibaba, ώστε να αντιμετωπίσουν πιο ενεργά τα δυνητικά μη ασφαλή ή μη συμμορφούμενα προϊόντα στους δικτυακούς τόπους τους οι οποίοι πωλούν στους καταναλωτές της ΕΕ.
Η κ. Βιέρα Γιούροβα, Επίτροπος αρμόδια για θέματα Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, δήλωσε:
«Οι καταναλωτές πρέπει να προστατεύονται από τα επικίνδυνα προϊόντα. Και η προστασία αυτή πρέπει να ισχύει τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός διαδικτύου. Ως εκ τούτου, είμαι ικανοποιημένη που συμφωνήσαμε με τις διαδικτυακές πλατφόρμες Amazon, Ebay και Alibaba να προσπαθήσουμε από κοινού να αποσύρονται από τους δικτυακούς τόπους τους τα προϊόντα που κοινοποιούνται μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, και καλώ τις υπόλοιπες πλατφόρμες να ακολουθήσουν. Επίσης, με χαροποιεί το γεγονός ότι έχουμε σημειώσει κάποια πρόοδο σε σχέση με την Κίνα, αφού μειώθηκε ο αριθμός των επικίνδυνων εμπορευμάτων που εισήχθησαν το τρέχον έτος. Αυτό καταδεικνύει ότι η συνεργασία μας με την Κίνα και η επιμονή μας να ζητούμε υψηλά πρότυπα αποδίδουν καρπούς.»
Η συνεργασία μεταξύ των χωρών της ΕΕ έχει ενισχυθεί και οι χώρες χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα επικίνδυνα προϊόντα αποσύρονται με ταχύ ρυθμό σε όλη την Ευρώπη.
Το 2016 ανταλλάχθηκαν 2.044 προειδοποιήσεις σχετικά με επικίνδυνα προϊόντα μεταξύ των εθνικών αρχών, μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης. Οι εν λόγω προειδοποιήσεις οδήγησαν στη λήψη 3.824 μέτρων, όπως π.χ. ανακλήσεις προϊόντων. Ο αριθμός των αντιδράσεων ήταν υπερδιπλάσιος σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Αυτό καταδεικνύει ότι οι εθνικές αρχές παρακολουθούν στενότερα τις προειδοποιήσεις και λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να καταστεί η αγορά ασφαλέστερος τόπος για τους καταναλωτές.
Επίσης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνεργάστηκε με τις εθνικές αρχές, ώστε το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης να καταστεί ακόμη πιο εύχρηστο, και ο δημόσιος δικτυακός τόπος εκσυγχρονίστηκε, ώστε να ενθαρρυνθεί η χρήση του από τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές.
Με ποιον τρόπο προστατεύονται οι καταναλωτές από επικίνδυνα προϊόντα που πωλούνται μέσω διαδικτύου;
Πολλά από τα επικίνδυνα προϊόντα που κοινοποιούνται στο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πωλούνται επίσης σε διαδικτυακές πλατφόρμες ή αγορές, καθώς οι καταναλωτές αγοράζουν όλο και περισσότερο μέσω διαδικτύου. Αυτό ίσχυσε το 2016 για 244 κοινοποιήσεις. Για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού, ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη δημιουργήσει ειδικευμένες ομάδες παρακολούθησης των ιστοσελίδων, οι οποίες εντοπίζουν τα επικίνδυνα προϊόντα που πωλούνται μέσω διαδικτύου. Επιπλέον, οι διαδικτυακές πλατφόρμες Amazon, Ebay και Alibabaσυμφώνησαν να εντείνουν τις προσπάθειές τους προκειμένου να αποσύρονται τα εν λόγω προϊόντα μόλις εντοπίζονται από τις ρυθμιστικές αρχές της ΕΕ. Για τον σκοπό αυτό, οι διαδικτυακές αγορές έχουν δημιουργήσει ένα ενιαίο σημείο επαφής για τις αρχές.
Ποια προϊόντα εγκυμονούν τους περισσότερους κινδύνους;
Το 2016 τα παιχνίδια ήταν η κατηγορία προϊόντων με τις περισσότερες κοινοποιήσεις (26 %), ακολούθησαν δε τα μηχανοκίνητα οχήματα (18 %), τα είδη ένδυσης, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα είδη μόδας (13 %). Όσον αφορά τους κινδύνους, το 2016 ο κίνδυνος τραυματισμού ήταν ο συχνότερα κοινοποιηθείς (25 %), ακολούθησε δε ο χημικός κίνδυνος (23 %).
Από πού προήλθαν τα επικίνδυνα προϊόντα το 2016;
Τα περισσότερα επικίνδυνα προϊόντα που κοινοποιήθηκαν στο σύστημα προήλθαν από χώρες εκτός ΕΕ. Η Κίνα αναφέρθηκε ως χώρα καταγωγής για το 53 % (1.069) των προϊόντων που κοινοποιήθηκαν. Σημειώθηκε μείωση κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με τον αριθμό των προειδοποιήσεων για προϊόντα από την Κίνα, από 62 % το 2015 σε 53 % το 2016.Τα επικίνδυνα προϊόντα ευρωπαϊκής προέλευσης αντιπροσώπευαν 468 κοινοποιήσεις (23 %). Το 2016 σε 102 κοινοποιήσεις (5 %) αναφέρθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες και σε 53 κοινοποιήσεις (2,6 %) αναφέρθηκε η Τουρκία ως χώρα καταγωγής. Για 158 κοινοποιηθέντα προϊόντα (8 %) η καταγωγή είναι άγνωστη.
Επόμενα βήματα
Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειες για τη βελτίωση του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, ώστε να καταστεί ακόμη πιο εύκολο για τις αρχές να το χρησιμοποιούν σε καθημερινή βάση.
Η Επιτροπή θα συνεχίσει τη συνεργασία με τις κινεζικές αρχές μέσω ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με επικίνδυνα προϊόντα για τα οποία λαμβάνονται μέτρα «στην πηγή», στην Κίνα.
Η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να συνεργάζεται με τις διαδικτυακές αγορές και να διασφαλίζει ότι λαμβάνουν μέτρα έναντι των μη ασφαλών προϊόντων. Για να υποστηριχθούν οι έλεγχοι από τις αρχές, η Επιτροπή καταρτίζει πρακτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την εποπτεία της αγοράς των προϊόντων που πωλούνται μέσω διαδικτύου.
Ιστορικό
Από το 2003 το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης διασφαλίζει ότι οι πληροφορίες σχετικά με τα επικίνδυνα μη εδώδιμα προϊόντα που αποσύρονται από την αγορά ή/και ανακαλούνται οπουδήποτε στην Ευρώπη ανταλλάσσονται γρήγορα μεταξύ των κρατών μελών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να λαμβάνονται οπουδήποτε στην ΕΕ κατάλληλα μέτρα (απαγόρευση/διακοπή των πωλήσεων, απόσυρση, ανάκληση ή απόρριψη από τις τελωνειακές αρχές κατά την εισαγωγή).
Τριάντα μία χώρες (οι χώρες της ΕΕ μαζί με την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν και τη Νορβηγία) συμμετέχουν σήμερα στο σύστημα. Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης λειτουργεί χάρη στην καθημερινή και διαρκή στενή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών.
Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης διαθέτει ειδικό δημόσιο δικτυακό τόπο ο οποίος παρέχει πρόσβαση σε εβδομαδιαίες επικαιροποιήσεις των προειδοποιήσεων που υποβάλλονται από τις εθνικές αρχές οι οποίες συμμετέχουν στο σύστημα. Κάθε εβδομάδα, περίπου 50 προειδοποιήσεις καταχωρίζονται και δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. Οποιοσδήποτε μπορεί να συμβουλεύεται τις κοινοποιήσεις στο σύστημα. Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις μπορούν πλέον, επίσης, να εξατομικεύουν τις συνδρομές τους στις προειδοποιήσεις σύμφωνα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις τους και να ανταλλάσσουν προειδοποιήσεις χρησιμοποιώντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Η περίπτωση του κινητού τηλεφώνου Samsung Galaxy Note 7: παράδειγμα ορθής πρακτικής.
Το εν λόγω προϊόν είχε επικίνδυνη μπαταρία, η οποία παρουσίαζε περιπτώσεις υπερθέρμανσης και «έκρηξης», προκαλώντας σοβαρά εγκαύματα στους καταναλωτές. Το Ηνωμένο Βασίλειο κοινοποίησε μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης τα μέτρα που έλαβε για την ανάκληση και την παύση των πωλήσεων του προϊόντος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ανταλλαγή πληροφοριών μέσα στο σύστημα σχετικά με τον αριθμό των συσκευών που εντοπίστηκαν, τα μέτρα που ελήφθησαν, τους εμπλεκόμενους οικονομικούς παράγοντες και τον αριθμό των περιστατικών που αναφέρθηκαν. Αν και δεν αναφέρθηκε κανένα ατύχημα από τις αρχές, θεωρήθηκε ότι το προϊόν εγκυμονεί υψηλό κίνδυνο πρόκλησης εγκαυμάτων.
