Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σήμερα υπέβαλε έκθεση σχετικά με τις δράσεις που έχουν αναληφθεί από τότε που ο Πρόεδρος Γιούνκερ εκφώνησε την ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης το 2016, με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών, τη συρρίκνωση του χώρου στον οποίο δρουν οι τρομοκράτες και την πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης.
Ένα έτος αργότερα, η Επιτροπή έχει υλοποιήσει όλες τις σχετικές με την ασφάλεια προτεραιότητες τις οποίες όρισε ο Πρόεδρος Γιούνκερ. Η παρούσα 10η έκθεση προόδου για την Ένωση Ασφάλειας λαμβάνει επίσης υπόψη την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε άλλα ζητήματα ασφάλειας και εστιάζεται στη συνέχιση των εργασιών κατά το επόμενο 12μηνο και πέραν αυτού.
Ο Επίτροπος Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος δήλωσε: «Κατά το παρελθόν έτος, έγιναν σημαντικά βήματα για την οικοδόμηση μιας πραγματικής Ένωσης Ασφάλειας. Όμως οι επιθέσεις που σημειώθηκαν μόλις τον προηγούμενο μήνα καταδεικνύουν ότι χρειάζεται να κάνουμε περισσότερα για να προασπίσουμε την ασφάλεια των πολιτών μας. Όλα τα μέτρα που ορίστηκαν στην ομιλία του προέδρου Γιούνκερ για την κατάσταση της Ένωσης το 2016 και στο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής για το 2017 έχουν υλοποιηθεί. Αυτό πρέπει να θεωρηθεί ως ισχυρή βάση για περαιτέρω κοινή δράση κατά τα επόμενα έτη. Όλοι μας, τα θεσμικά όργανα και οι οργανισμοί της ΕΕ, από κοινού με τα κράτη μέλη, οφείλουμε να συνεργαστούμε με εμπιστοσύνη, για να θέσουμε σε εφαρμογή μια πραγματική και αποτελεσματική Ένωση Ασφάλειας.»
Ο Επίτροπος για την Ένωση Ασφάλειας κ. Τζούλιαν Κινγκ δήλωσε: «Η ΕΕ περιορίζει τον χώρο στον οποίο μπορούν να δρουν οι τρομοκράτες, δυσχεραίνοντας την πραγματοποίηση εκ μέρους τους ταξιδιών και εκπαίδευσης, καθώς και τη λήψη χρημάτων, όπλων και εκρηκτικών υλών. Καταστήσαμε τα εξωτερικά μας σύνορα ασφαλέστερα, βελτιώσαμε την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τρομοκράτες και άλλους εγκληματίες, και εντείναμε τη συνεργασία μας με εταιρείες του Διαδικτύου και τοπικές κοινότητες για την αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης. Ωστόσο πολλά απομένουν ακόμη να γίνουν, όπως μας υπενθύμισαν για άλλη μια φορά με τραγικό τρόπο οι πρόσφατες επιθέσεις. Οι πολίτες μας προσβλέπουν σε εμάς για την προστασία και την ενίσχυση της ασφάλειάς τους· εργαζόμενοι από κοινού, οφείλουμε να υλοποιήσουμε τις δεσμεύσεις μας.»
Κατά το παρελθόν έτος, η Επιτροπή στήριξε τις προσπάθειες των κρατών μελών σε δύο βασικούς πυλώνες: στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς και των μέσων που τα στηρίζουν, και στην ενίσχυση της άμυνάς μας και στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας έναντι αυτών των απειλών.
Ενίσχυση της ασφάλειας στα εξωτερικά σύνορα
- Πλέον έχουν τεθεί σε ισχύ συστηματικοί έλεγχοι, με τη χρήση βάσεων δεδομένων ασφάλειας όλων των επιβατών που διέρχονται από τα εξωτερικά σύνορα, συμπεριλαμβανομένων πολιτών της ΕΕ.
- Έχει επιτευχθεί πολιτική συμφωνία για το σύστημα εισόδου/εξόδου της ΕΕ, το οποίο θα καταγράφει δεδομένα εισόδου και εξόδου των υπηκόων τρίτων χωρών που διέρχονται από τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.
- Συνεχίζονται οι εργασίες για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος πληροφοριών και άδειας ταξιδίου (ETIAS) ώστε να διεξάγονται έλεγχοι ασφαλείας σε όσους ταξιδεύουν στην Ευρώπη χωρίς θεώρηση διαβατηρίου, προτού αφιχθούν στα σύνορά μας.
Βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών
- Η Επιτροπή πρότεινε νομοθεσία για την ενίσχυση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν (SIS), ως του πλέον επιτυχημένου εργαλείου της ΕΕ για την επιβολή του νόμου.
- Προκειμένου να καλυφθούν τα κενά στη διαχείριση δεδομένων της ΕΕ, η Επιτροπή παρουσίασε προτάσεις για την ανταλλαγή ποινικών μητρώων πολιτών τρίτων χωρών μέσω του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών Ποινικού Μητρώου (ECRIS).
- Η Επιτροπή παρουσίασε μια νέα προσέγγιση για να επιτευχθεί η διαλειτουργικότητα των συστημάτων πληροφοριών της ΕΕ για τα σύνορα και την ασφάλεια.
- Τον Μάιο τέθηκε σε ισχύ ο νέος κανονισμός της Ευρωπόλ, ο οποίος παρέχει στον Οργανισμό τα μέσα για να καταστεί πιο αποτελεσματικός, αποδοτικός και υπεύθυνος. Επιπλέον, ο Οργανισμός ενισχύθηκε με περισσότερους πόρους.
Συρρίκνωση του χώρου στον οποίο δρουν οι τρομοκράτες
- Η οδηγία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, ποινικοποιεί πράξεις όπως η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και η πραγματοποίηση εκπαίδευσης ή ταξιδιών για τρομοκρατικούς σκοπούς, ενώ παράλληλα ενισχύει τα δικαιώματα των θυμάτων της τρομοκρατίας.
- Εκδόθηκε η αναθεωρημένη οδηγία για τα πυροβόλα όπλα ώστε να βελτιωθεί ο έλεγχος της απόκτησης και κατοχής όπλων και να παρεμποδιστεί η πρόσβαση εγκληματιών και τρομοκρατών στα πλέον επικίνδυνα πολεμικά όπλα. Η Επιτροπή έχει εντείνει τις προσπάθειές της για καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πυροβόλων όπλων, ιδίως στα Δυτικά Βαλκάνια.
- Η Επιτροπή έχει δρομολογήσει την αναθεώρηση του κανονισμού της ΕΕ για τις πρόδρομες ουσίες εκρηκτικών υλών, ώστε να ενισχυθούν οι περιορισμοί και οι έλεγχοι των ουσιών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή αυτοσχέδιων εκρηκτικών.
- Η νέα ομάδα πολιτικής για τους ευάλωτους στόχους παρέχει μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή κατευθυντηρίων γραμμών και βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τρόπους προστασίας των δημόσιων χώρων.
- Προκειμένου να καταπολεμηθεί η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, η Επιτροπή έχει υποβάλει 3 προτάσεις για τη συμπλήρωση του νομικού πλαισίου σχετικά με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τις παράνομες ταμειακές ροές και τη δέσμευση και δήμευση περιουσιακών στοιχείων.
Πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης
- Η Επιτροπή συνεχίζει να εργάζεται με διαδικτυακές πλατφόρμες μέσω του Διαδικτυακού Φόρουμ της ΕΕ, για τον περιορισμό της πρόσβασης σε τρομοκρατικό περιεχόμενο, και εγκαινίασε το πρόγραμμα ενδυνάμωσης της κοινωνίας των πολιτών, για την προώθηση εναλλακτικών αφηγημάτων μέσω του διαδικτύου. Η μονάδα αναφοράς διαδικτυακού περιεχομένου στο πλαίσιο της Ευρωπόλ κατά τα τελευταία 2 έτη έχει επισημάνει 35 000 στοιχεία τρομοκρατικού περιεχομένου στο Διαδίκτυο, το 80-90 % των οποίων έχει αφαιρεθεί.
- Η Επιτροπή εξακολουθεί να υποστηρίζει την πρόληψη και την καταπολέμηση της ριζοσπαστικοποίησης, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, κυρίως μέσω του δικτύου ευαισθητοποίησης για τη ριζοσπαστικοποίηση (RAN) και μέσω της δημιουργίας ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για τη ριζοσπαστικοποίηση.
Η σημερινή έκθεση παρουσιάζει λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο συνέχισης των εργασιών στους εν λόγω τομείς κατά το επόμενο έτος, ενώ ταυτόχρονα παρέχει μια προκαταρκτική εκτίμηση της πορείας που πρέπει να ακολουθηθεί κατόπιν της γνωμοδότησης του Δικαστηρίου σχετικά με τη συμφωνία μεταξύ του Καναδά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις καταστάσεις ονομάτων επιβατών (PNR). Η έκθεση εξετάζει επίσης την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην καταπολέμηση του ηλεκτρονικού εγκλήματος και την ασφάλεια των μεταφορών.
Ιστορικό
Η ασφάλεια αποτελεί πολιτική προτεραιότητα της Επιτροπής Γιούνκερ από την έναρξη της θητείας της – από τις πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές του προέδρου Γιούνκερ, τον Ιούλιο του 2014, ως την πρόσφατη Ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης, στις 14 Σεπτεμβρίου 2016.
Το Ευρωπαϊκό Θεματολόγιο για την Ασφάλεια κατευθύνει το έργο της Επιτροπής στον εν λόγω τομέα, καθορίζοντας τις κύριες δράσεις με στόχο την αποτελεσματική απόκριση της ΕΕ στην τρομοκρατία και τις απειλές κατά της ασφάλειας, περιλαμβανομένων μεταξύ άλλων της καταπολέμησης της ριζοσπαστικοποίησης, της ενίσχυσης της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, της διακοπής της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και της βελτίωσης της ανταλλαγής πληροφοριών. Από τότε που εγκρίθηκε το θεματολόγιο έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην εφαρμογή του, γεγονός που ανοίγει τον δρόμο προς μια αποτελεσματική και πραγματική Ένωση Ασφάλειας. Η εν λόγω πρόοδος αποτυπώνεται στις εκθέσεις της Επιτροπής που δημοσιεύονται τακτικά.
Η επόμενη έκθεση προόδου για την Ένωση Ασφάλειας θα παρουσιαστεί τον Οκτώβριο του 2017.