Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα αποκτήσουν μεγαλύτερο περιθώριο να ορίσουν χαμηλότερους συντελεστές φόρου επί των πωλήσεων,
ή ακόμα και να τους καταργήσουν για ορισμένα προϊόντα, στο πλαίσιο προσχεδίου νόμου που έχει δει το Reuters, το οποίο θα οδηγήσει σε μεταρρύθμιση του κεντρικού μηχανισμού ορισμού των συντελεστών για τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ).
Με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα επιτρέπεται στις χώρες της ΕΕ να μη χρεώνουν ΦΠΑ σε μια ευρεία γκάμα ειδών, αίροντας την υφιστάμενη απαγόρευση για νέα αφορολόγητα προϊόντα, στην οποία αντιτίθενται εδώ και καιρό αρκετές χώρες.
Οι μειωμένοι ή μηδενικοί συντελεστές θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε όλα τα είδη, πλην αυτών που θα εξαιρούνται ρητώς. Στις εξαιρέσεις περιλαμβάνονται το πετρέλαιο, τα καύσιμα, τα όπλα, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, το αλκοόλ, ο καπνός κ.α.
Όμως, τα κράτη της ΕΕ θα πρέπει να διατηρούν έναν «σταθμισμένο» μέσο συντελεστή ΦΠΑ τουλάχιστον 12% και να εφαρμόζουν μόνο έναν«περιορισμένο αριθμό» μειωμένων συντελεστών.
Οι 28 χώρες της ΕΕ σήμερα πρέπει να επιλέξουν μεταξύ δύο συντελεστών ΦΠΑ: τουλάχιστον 5% ή 15% για τα προς πώληση προϊόντα. Οι χώρες που είχαν χαμηλότερους συντελεστές πριν υιοθετηθούν οι κανόνες αυτοί τη δεκαετία του 1990 μπορούν να τους διατηρήσουν.
Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης μεταρρύθμισης των κανόνων για τη φορολογία επί των πωλήσεων, η Κομισιόν προτείνει τώρα τα κράτη να μπορούν να εφαρμόζουν έναν επιπλέον συντελεστή «μεταξύ 5% και 0%», ουσιαστικά επιτρέποντας την κατάργηση του ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά.
Πριν το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016, η απαγόρευση που είχε επιβάλει η ΕΕ στην επέκταση της λίστας των αφορολόγητων αγαθών προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Βρετανίας για τον επονομαζόμενο «φόρο του ταμπόν», καθώς ο ΦΠΑ σε προϊόντα γυναικείας υγιεινής δεν μπορούσε να μειωθεί από το υφιστάμενο 5%.
Στο πλαίσιο της νέας πρότασης, τα ταμπόν θα εξαιρούνται από τον ΦΠΑ. Όμως, αν οι προτεινόμενοι κανόνες υιοθετηθούν, πιθανότατα δεν θα εφαρμοστούν πριν το 2022, ενώ η Βρετανία αναμένεται να αποχωρήσει από την ΕΕ του χρόνου.
Η απαίτηση για έναν σταθμισμένο μέσο όρο 12% στόχο έχει να αποτρέψει τα κράτη της ΕΕ από το να βιαστούν να ορίσουν χαμηλούς συντελεστές ΦΠΑ, προκειμένου να προσελκύσουν ξένους καταναλωτές ή να ικανοποιήσουν ψηφοφόρους που θα μπορούσαν να μειώσουν υπερβολικά τα δημόσια έσοδα.
Η Κομισιόν τονίζει επίσης στην πρότασή της πως οι μειωμένοι συντελεστές θα πρέπει να εφαρμοστούν μόνο σε αγαθά που πωλούνται σε καταναλωτές και όχι σε ενδιάμεσα αγαθά που εμπορεύονται μεταξύ τους οι επιχειρήσεις, προκειμένου να τα «συναρμολογήσουν» και να δημιουργήσουν τελικά καταναλωτικά προϊόντα.
Η πρόταση της Κομισιόν θα δημοσιοποιηθεί την Πέμπτη, ενώ υπόκειται ακόμα σε αλλαγές και θα πρέπει να λάβει την έγκριση των κρατών της ΕΕ και των βουλευτών, για να καταστεί νόμος.
