Κατάχρηση δεδομένων των χρηστών του Facebook
«Με ανησυχούν ιδιαιτέρως οι ισχυρισμοί ότι η Cambridge Analytica συγκέντρωσε πληροφορίες από λογαριασμούς Facebook χωρίς τη συγκατάθεση των χρηστών του, εκθέτοντας βασικά δεοντολογικά ζητήματα γύρω από την αξιοπιστία και την υπευθυνότητα των ισχυρών ψηφιακών πλατφορμών», δήλωσε ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι. «Αυτό το περιστατικό συνιστά κάτι περισσότερο από μια απλή παραβίαση δεδομένων. Πρόκειται για μια παραβίαση εμπιστοσύνης που μπορεί να απειλήσει την ίδια τη λειτουργία της δημοκρατίας».
«Έχω προσκαλέσει τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να δώσει εξηγήσεις, επειδή είναι καθήκον μας να προστατέψουμε τα δικαιώματα των πολιτών και να διασφαλίσουμε την έγκυρη ενημέρωσή τους, ειδικά όσον αφορά ευαίσθητα θέματα όπως είναι η προστασία των δεδομένων».
Η εταιρεία Cambridge Analytica που έχει την έδρα της στο Λονδίνο, κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε τα δεδομένα εκατομμυρίων ψηφοφόρων για να διαμορφώσει εξατομικευμένες πολιτικές διαφημίσεις στα πλαίσια των αμερικάνικων εκλογών.
Τι μπορεί να κάνει το Κοινοβούλιο
Στις 12 Απριλίου ο κ. Ταγιάνι και οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων αναμένεται να πάρουν αποφάσεις γύρω από τις δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Μία επιλογή είναι να προσκαλέσουν σε σύνοδο ολομέλειας τον Ζούκερμπεργκ και άλλους εκπροσώπους ηλεκτρονικών εταιρειών προκειμένου να ερωτηθούν απευθείας από τους ευρωβουλευτές.
Οι ευρωβουλευτές θα μπορούσαν να εγκρίνουν ψήφισμα με το οποίο καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάχρησης δεδομένων. Το Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να επιλέξει τη σύσταση προσωρινής επιτροπής για να εξετάσει τους ισχυρισμούς και τα πιθανά μέτρα που μπορούν να ληφθούν.
Τι έχει κάνει το ΕΚ για την προστασία της ιδιωτικής ζωής;
Το Κοινοβούλιο πάντα επιδίωκε να συνδυάσει την ασφάλεια με την προστασία της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων. Έχει υιοθετήσει ψηφίσματα σχετικά με την χρήση δεδομένων από τις καταστάσεις των επιβατών (PNR) για την πρόληψη και δίωξη τρομοκρατικών και άλλων σοβαρών εγκλημάτων, την εξόρυξη δεδομένων και την ανάγκη προστασίας των προσωπικών δεδομένων στον ψηφιακό κόσμο.
Οι ευρωβουλευτές έχουν δώσει ιδιαίτερη προσοχή στους κανόνες διαβίβασης δεδομένων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, καλώντας το 2014 σε αναστολή των Αρχών Ασφαλούς Λιμένα και εγείροντας ανησυχίες, το 2017, για τις δραστηριότητες εποπτείας των παρόχων υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Έχει επιπλέον ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε αξιολόγηση της ασπίδας προστασίας της ιδιωτικής ζωής ΕΕ – ΗΠΑ όσον αφορά δεδομένα που διαβιβάζονται για κερδοσκοπικούς σκοπούς.
Επικείμενη νομοθεσία
Οι αποκαλύψεις για την παράνομη χρήση προσωπικών δεδομένων του Facebook έρχονται στο φως λίγο πριν τεθεί σε ισχύ, τον Μάιο, ο Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο ΓΚΠΔ θέτει νέους κανόνες για εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ και παρέχει στους πολίτες μεγαλύτερο έλεγχο επί των προσωπικών τους δεδομένων. Η νομοθεσία τους δίνει επίσης το δικαίωμα να ενημερώνονται για τυχόν υποκλοπές των προσωπικών τους δεδομένων και να αντιτάσσονται στην κατάρτιση προφίλ βάσει αυτών.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιθυμεί να ενισχύσει την προστασία των χρηστών ηλεκτρονικών επικοινωνιών μέσα από την αναθεώρηση της οδηγίας e-Privacy για την προστασία της ιδιωτικής ζωής στις ηλεκτρονικές επικοινωνίες (2002). Στόχος, η εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας, εμπιστευτικότητας και ασφάλειας για τα εργαλεία ηλεκτρονικών επικοινωνιών όπως το Messenger, το WhatsApp και το Skype.
Προτείνει επίσης τον αυστηρότερο περιορισμό της επεξεργασίας δεδομένων, διασφαλίζοντας ότι τα δεδομένα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς εκτός από αυτόν για τον οποίο έχουν συσταθεί και ότι τα λεγόμενα «meta-data» – πληροφορίες που αφορούν τους κληθέντες αριθμούς, επισκεπτόμενες ιστοσελίδες και γεωγραφικές τοποθεσίες – αντιμετωπίζονται ως εμπιστευτικές και δεν μπορούν να διαβιβαστούν σε τρίτους.
