Στις 27 Ιανουαρίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια πράσινη βίβλο που θα δώσει το έναυσμα για ευρεία πολιτική συζήτηση σχετικά με τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που συνεπάγεται η γήρανση της κοινωνίας στην Ευρώπη.
Παρουσιάζει τις επιπτώσεις αυτής της έντονης δημογραφικής τάσης στην οικονομία και την κοινωνία μας και καλεί το κοινό να εκφράσει τις απόψεις του σχετικά με τον τρόπο που πρέπει να την αντιμετωπίσουμε σε δημόσια διαβούλευση, η οποία θα διαρκέσει 12 εβδομάδες.
Η κ. Ντούμπραβκα Σούιτσα, Αντιπρόεδρος για θέματα Δημοκρατίας και Δημογραφίας, δήλωσε τα εξής: «Το γεγονός ότι απολαμβάνουμε μια ζωή υγιέστερη και μεγαλύτερη σε διάρκεια από ό, τι οι παλαιότερες γενιές δείχνει την επιτυχία και την ισχύ της κοινωνικής οικονομίας της αγοράς μας.
Δημιουργεί όμως και νέες προκλήσεις και προσφέρει ευκαιρίες που πρέπει να λάβουμε υπόψη. Η παρούσα πράσινη βίβλος θα δρομολογήσει συζήτηση σχετικά με την αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού του γηράσκοντος πληθυσμού — τις κινητήριες δυνάμεις της καινοτομίας που παρουσιάζει και τις απαιτούμενες πολιτικές απαντήσεις».
Η πράσινη βίβλος θέτει το πλαίσιο της συζήτησης σχετικά με τη γήρανση, καθορίζοντας την ταχύτητα και την κλίμακα των δημογραφικών αλλαγών στην κοινωνία μας, καθώς και τις σχετικές επιπτώσεις στις πολιτικές μας και τα ερωτήματα που πρέπει να θέσουμε στον εαυτό μας για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου.
Στο πλαίσιο αυτό καλύπτονται όλα τα θέματα, από την προώθηση υγιεινού τρόπου ζωής και διά βίου μάθησης έως την ενίσχυση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και φροντίδας για την κάλυψη των αναγκών ενός γηράσκοντος πληθυσμού. Η πράσινη βίβλος υπογραμμίζει την ανάγκη προσέλκυσης περισσότερων ατόμων στην αγορά εργασίας, τονίζει τις ευκαιρίες για δημιουργία θέσεων εργασίας και εξετάζει τις επιπτώσεις της γήρανσης στη σταδιοδρομία μας, την ευημερία μας, τις συντάξεις μας, την κοινωνική προστασία και την παραγωγικότητά μας.
Η πράσινη βίβλος ακολουθεί μια προσέγγιση κύκλου ζωής, η οποία αντικατοπτρίζει τον καθολικό αντίκτυπο της γήρανσης σε όλες τις γενιές και όλα τα στάδια της ζωής. Με αυτόν τον τρόπο καταδεικνύεται πόσο σημαντικό είναι να επιτευχθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ βιώσιμων λύσεων για τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και ενίσχυσης της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών.
Κατά τις προσεχείς δεκαετίες, ο αριθμός των ηλικιωμένων στην ΕΕ θα αυξηθεί. Σήμερα, το 20 % του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών και έως το 2070 το ποσοστό αυτό προβλέπεται να ανέλθει σε 30 %. Εν τω μεταξύ, το ποσοστό των ατόμων άνω των 80 ετών αναμένεται να υπερδιπλασιαστεί, φθάνοντας έως το 2070 το 13 %. Ομοίως, ο αριθμός των ατόμων που θα χρειαστούν ενδεχομένως μακροχρόνια φροντίδα αναμένεται να αυξηθεί από 19,5 εκατ. το 2016 σε 23,6 εκατ. το 2030 και 30,5 εκατ. το 2050 (ΕΕ-27).
Επόμενα στάδια
Η δημόσια διαβούλευση που ξεκίνησε σήμερα είναι ανοικτή σε ενδιαφερόμενους πολίτες και ενδιαφερόμενες οργανώσεις από όλα τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων και σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης θα συμβάλουν στον προσδιορισμό της απαιτούμενης στήριξης για τους ανθρώπους, τις περιφέρειες και τις κοινότητές τους. Με βάση τα αποτελέσματα, η Επιτροπή θα εξετάσει πιθανές πολιτικές απαντήσεις για την ενίσχυση των προσπαθειών που καταβάλλουν τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες για την αντιμετώπιση ζητημάτων σχετικών με τη γήρανση.
Ιστορικό
Για την παρούσα Επιτροπή η δημογραφία έχει εξέχουσα θέση στην πολιτική ατζέντα της ΕΕ. Η έκθεση της Επιτροπής του Ιουνίου 2020 σχετικά με τον αντίκτυπο της δημογραφικής αλλαγής έδειξε ότι, τα τελευταία 50 χρόνια, το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση αυξήθηκε κατά περίπου 10 έτη τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες.
Η πράσινη βίβλος για τη γήρανση είναι το πρώτο αποτέλεσμα αυτής της έκθεσης και δρομολογεί συζήτηση σχετικά με τα κύρια ζητήματα που αφορούν τη γήρανση του πληθυσμού στην Ευρώπη. Θα ακολουθήσει το μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές, το οποίο θα εξετάσει επίσης το ζήτημα της μείωσης του πληθυσμού.