H επίτευξη μιας εγκυμοσύνης είναι ένας από τους κυρίαρχους στόχους των περισσότερων ζευγαριών. Για τα περισσότερα ζευγάρια, αυτό θα προκύψει φυσιολογικά, υπολογίζεται όμως ότι 1 στα 6 ζευγάρια θα χρειαστεί κάποια είδους βοήθεια από τον ειδικό γιατρό αναπαραγωγής. Όσο μεγαλύτερη η ηλικία της γυναίκας, τόσο αυξάνεται το ενδεχόμενο να χρειαστεί κάποια θεραπεία προκειμένου να έρθει το μωράκι.
Με μέση ηλικία της μητέρας τα 34 χρόνια στην πρώτη εγκυμοσύνη, υπολογίζεται ότι ακόμα και ένα δεύτερο παιδί που πολλά ζευγάρια θέλουν, δύσκολα έρχεται. Πόσο τελικά η υπογονιμότητα έχει τις ρίζες της στην αναβολή της οικογένειας για αργότερα; Προβλήματα υγείας και άγχος είναι ικανά να εμποδίσουν την σύλληψη ακόμα και σε μία γυναίκα 30 ετών; Τι ρόλο παίζει η ανδρική υπογονιμότητα; Κάθε γυναίκα έχει το δικό της μοναδικό ‘αποτύπωμα γονιμότητας’, κάθε ζευγάρι είναι διαφορετικό, γι’ αυτό και λαμβάνοντας υπόψη κάποιους σημαντικούς παράγοντες, προτείνονται συγκεκριμένες εξετάσεις ζευγαριού που θα ρίξουν ‘φως στο τούνελ’.
Αν μετά από 1 χρόνο προσπαθειών για σύλληψη, τις γόνιμες μέρες, δεν έχει έρθει το θετικό αποτέλεσμα, τότε συστήνεται τα ζευγάρια να αναζητήσουν τη συμβουλή του γυναικολόγου αναπαραγωγής.
Οι απαραίτητες εξετάσεις γονιμότητας που γίνονται από τη γυναίκα και τον άνδρα, συνήθως είναι:
Για την γυναίκα
Ορμονικό προφίλ – ΑΜΗ
Πρόκειται για αιματολογικές εξετάσεις, με δείκτες οι οποίοι δείχνουν μία σαφή εικόνα για τα επίπεδα ορμονών που προέρχονται από τις ωοθήκες, εκεί απ’ όπου απελευθερώνονται τα ωάρια.
Κάποιες ορμόνες ελέγχονται στην αρχή του κύκλου (όσο η γυναίκα έχει έμμηνο ρύση) και κάποιες άλλες την 21η ημέρα, όπως η προγεστερόνη. Τα αποτελέσματα που λαμβάνει η γυναίκα αφορούν τη λειτουργία των ωοθηκών και του θυρεοειδή. Το παζλ έρχεται να συμπληρώσει η ορμόνη ΑΜΗ, η οποία είναι ενδεικτική των αποθεμάτων των ωοθηκών, ιδιαίτερα μετά τα 35, χωρίς ωστόσο να αποτελεί από μόνη της ξεκάθαρη ένδειξη για την γυναικεία γονιμότητα.
Ανώδυνη σαλπιγγογραφία
Σε αντίθεση με την κλασική σαλπιγγογραφία που είναι επώδυνη για πολλές γυναίκες, η καινούργια μέθοδος ‘υπερηχοσαλπιγγογραφία’ (HyFoSy), επιτρέπει την εξέταση των σαλπίγγων με πιο ήπιους «χειρισμούς».
Διενεργείται από τον ειδικό γυναικολόγο αναπαραγωγής στο ιατρείο, με απλό υπέρηχο, χωρίς ακτινοβολία και με ένα ειδικό υποαλλεργικό υλικό (χωρίς σκιαγραφικό υγρό που ενοχοποιείται για κάποιες αλλεργίες). H ανώδυνη σαλπιγγογραφία είναι μία σύντομη διαδικασία 10-15 λεπτών περίπου και δεν απαιτεί την λήψη αναλγητικών πριν τη διενέργειά της. Η ασθενής βλέπει live στην οθόνη του υπερήχου την εξέλιξη της εξέτασης και ο γιατρός επεξηγεί την πορεία της εξέτασης. Πρόκειται για ιδανικό εργαλείο το ζευγάρι, καθώς τους υποδεικνύει αν έχει νόημα να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για φυσιολογική σύλληψη ή αν θα πρέπει να αναζητήσουν λύσεις στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Οι σάλπιγγες είναι το σημείο στο σώμα της γυναίκας όπου το σπέρμα ‘συναντά’ το ωάριο και γίνεται η γονιμοποίηση. Αν είναι φραγμένες, αυτό δυσχεραίνει κατά πολύ την προσπάθεια για εγκυμοσύνη και αποτελεί ένδειξη για θεραπεία υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Για τον άνδρα
Σπερμοδιάγραμμα – Μέτρηση οξειδωτικού στρες
Η πιο σημαντική από τις εξετάσεις της ανδρικής υπογονιμότητας είναι το σπερμοδιάγραμμα, δηλαδή η εξέταση ενός πρόσφατου δείγματος σπέρματος ως προς τον αριθμό, την κινητικότητα και την μορφολογία των σπερματοζωαρίων. Ο άνδρας απέχει για 2 – 4 ημέρες από εκσπερμάτιση και το πρωί της εξέτασης συλλέγει το σπέρμα.
Παράλληλα, πάλι με εξέταση σπέρματος συνήθως μετριέται το οξειδωτικό στρες, το οποίο φέρνει διαταραχές στην ισορροπία των ελεύθερων ριζών, κατακερματίζοντας το DNA των σπερματοζωαρίων.
Οι παραπάνω εξετάσεις είναι οι πρώτες αναγκαίες που πραγματοποιεί το ζευγάρι. Από εκεί και έπειτα ο γιατρός προσμετρώντας διάφορους παράγοντες και σύμφωνα με το ιατρικό ιστορικό, προτείνει επιπλέον εξετάσεις ή κάποιου είδους θεραπεία.
Γέννημα IVF
Κέντρο Γυναικολογίας & Εξωσωματικής
