Την Πέμπτη, το EK ενέκρινε τη θέση του σχετικά με τους κανόνες για την ενσωμάτωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην εταιρική διακυβέρνηση.
Οι εταιρείες θα πρέπει να εντοπίζουν και, όπου χρειάζεται, να αποτρέπουν, να τερματίζουν ή να μετριάζουν τις αρνητικές επιπτώσεις των δραστηριοτήτων τους στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο περιβάλλον, όπως στην παιδική εργασία, τη δουλεία, την εκμετάλλευση της εργασίας, τη ρύπανση, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και την απώλεια βιοποικιλότητας. Θα πρέπει επίσης να παρακολουθούν και να αξιολογούν τον αντίκτυπο των εταίρων τους στην αλυσίδα αξίας, συμπεριλαμβανομένων όχι μόνο των προμηθευτών, αλλά και στο πλαίσιο της πώλησης, της διανομής, της μεταφοράς, της αποθήκευσης, της διαχείρισης απορριμμάτων και άλλων τομέων.
Οι νέοι κανόνες θα εφαρμοστούν σε εταιρείες με έδρα στην ΕΕ, ανεξάρτητα από τον κλάδο τους, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, με περισσότερους από 250/1000 εργαζομένους και παγκόσμιο κύκλο εργασιών άνω των 40/150 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς και σε μητρικές εταιρείες με περισσότερους από 500 εργαζομένους και παγκόσμιο κύκλο εργασιών άνω των 150 εκατομμυρίων ευρώ. Θα συμπεριληφθούν επίσης εταιρείες εκτός ΕΕ με κύκλο εργασιών μεγαλύτερο από 150 εκατομμύρια ευρώ, με προϋπόθεση τουλάχιστον 40 εκατομμύρια ευρώ του τζίρου τους να προέρχονται από την ΕΕ.
Καθήκον φροντίδας για τους διευθυντές και εταιρικές επαφές με ενδιαφερόμενα μέρη
Οι εταιρείες θα πρέπει να εφαρμόσουν ένα μεταβατικό σχέδιο για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5°C. Όσον αφορά μεγάλες εταιρείες με περισσότερους από 1000 υπαλλήλους, η επίτευξη των στόχων του σχεδίου θα έχει αντίκτυπο στη μεταβλητή αμοιβή των διευθυντών (π.χ. μπόνους). Οι νέοι κανόνες θα απαιτούν επίσης από τις εταιρείες να συνεργάζονται με όσους επηρεάζονται από τις δραστηριότητές τους, συμπεριλαμβανομένων των ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον, να δημιουργήσουν μηχανισμό παραπόνων και να παρακολουθούν τακτικά την αποτελεσματικότητα της πολιτικής τους για τη δέουσα επιμέλεια. Για να διευκολυνθεί η πρόσβαση των επενδυτών, πληροφορίες σχετικά με την πολιτική δέουσας επιμέλειας μιας εταιρείας θα πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμες στο Ευρωπαϊκό Ενιαίο Σημείο Πρόσβασης (ESAP).
Κυρώσεις και εποπτικός μηχανισμός
Οι εταιρείες που δεν συμμορφώνονται θα είναι υπεύθυνες για ζημίες και ενδέχεται να αντιμετωπίζουν κυρώσεις από τις εθνικές εποπτικές αρχές. Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν μέτρα όπως την δημοσιοποίηση των στοιχείων τους, την απόσυρση των αγαθών μιας εταιρείας από την αγορά ή πρόστιμα τουλάχιστον 5% του καθαρού παγκόσμιου κύκλου εργασιών της. Οι εταιρείες εκτός ΕΕ που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες θα αποκλειστούν από τις δημόσιες συμβάσεις στην ΕΕ.
Σύμφωνα με το κείμενο που εγκρίθηκε, οι νέες υποχρεώσεις θα ισχύουν μετά από 3 ή 4 χρόνια, ανάλογα με το μέγεθος και τον κύκλο εργασιών της εταιρείας. Οι μικρότερες εταιρείες θα μπορούν να καθυστερήσουν την εφαρμογή των νέων κανόνων για ένα ακόμη έτος.
Η διαπραγματευτική θέση του Κοινοβουλίου εγκρίθηκε με 366 ψήφους υπέρ, 225 κατά και 38 αποχές.
Δηλώσεις
«Η θέση του Κοινοβουλίου αποτελεί σημείο καμπής στην κυρίαρχη νοοτροπία για τον ρόλο τον εταιρειών στην κοινωνία. Η νομοθεσία για την εταιρική ευθύνη θα πρέπει να διασφαλίσει ότι στο μέλλον θα έχουμε εταιρείες που μεταχειρίζονται τους ανθρώπους και το περιβάλλον με τρόπο υγιή, και όχι εταιρείες που κερδοσκοπούν με πρακτικές καταστροφής του περιβάλλοντος και εκμετάλλευσης. Οι περισσότερες εταιρείες παίρνουν στα σοβαρά το ρόλο που διαδραματίζουν στις ζωές των ανθρώπων και στο περιβάλλον, και θα τις βοηθήσουμε με αυτή τη ‘νομοθεσία για δίκαιη επιχειρηματικότητα΄. Ταυτόχρονα, θα αποκόψουμε τις λίγες μεγάλες εταιρείες που δρουν με νοοτροπία Άγριας Δύσης, περιφρονώντας τους κανόνες», σημείωσε η εισηγήτρια Lara Wolters (Σοσιαλιστές, Ολλανδία) μετά την ψηφοφορία στην ολομέλεια.
Σχετικές πληροφορίες
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ζητήσει επανειλημμένα για περισσότερη εταιρική λογοδοσία και για υποχρεωτική νομοθεσία περί δέουσας επιμέλειας. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υποβλήθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 2022. Συμπληρώνει άλλες υφιστάμενες και μελλοντικές νομοθετικές πράξεις, όπως τον κανονισμό για την αποψίλωση των δασών, τους αυστηρότερους ελέγχους για τους εισαγωγείς ορυκτών που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων και το σχέδιο κανονισμού που απαγορεύει τα προϊόντα που κατασκευάζονται με καταναγκαστική εργασία.
Επόμενα βήματα
Τώρα που το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη θέση του, μπορούν να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη για το τελικό κείμενο της νομοθεσίας. Τα κράτη μέλη ενέκριναν τη θέση τους για το σχέδιο οδηγίας τον Νοέμβριο του 2022. Στο πλαίσιο αυτό, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών σχετικά με τη βιώσιμη κατανάλωση όπως εκφράζεται στην πρόταση 5(13), την ενίσχυση της ηθικής διάστασης του εμπορίου όπως εκφράζεται στις προτάσεις 19(2) και 19(3) και το μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης όπως εκφράζεται στην πρόταση 11(1) και 11(8) των προτάσεων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.