Η Διάσκεψη των Προέδρων ενέκρινε πρόταση ψηφίσματος που συνέταξαν οι ηγέτες των τεσσάρων πολιτικών ομάδων και η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων, στην οποία καθορίζονται οι όροι τους για την τελική έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οποιασδήποτε συμφωνίας αποχώρησης με το Ηνωμένο Βασίλειο. Το σχέδιο ψηφίσματος θα συζητηθεί και θα ψηφιστεί από την Ολομέλεια την επόμενη Τετάρτη.
Η πρόταση αποδίδει μεγάλη σημασία στη δίκαιη μεταχείριση των πολιτών της ΕΕ-27 και τονίζει την ανάγκη της αμοιβαιότητας και της μη διάκρισης μεταξύ των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου που διαμένουν στην Ένωση και των πολιτών της ΕΕ που διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Συνεχιζόμενες υποχρεώσεις
Το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να συνεχίσει να απολαμβάνει όλα τα δικαιώματα και να σέβεται όλες τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη Συνθήκη της ΕΕ μέχρι την αποχώρηση του, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοοικονομικών δεσμεύσεων του βάσει του υφιστάμενου μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της Ένωσης, ακόμη και αν αυτές επεκτείνονται χρονικά πέραν της ημερομηνίας αποχώρησης του. Αυτό σημαίνει επίσης ότι το Ηνωμένο Βασίλειο πρέπει να συνεχίσει να αποδέχεται τις τέσσερις ελευθερίες, την αρμοδιότητα του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, τις γενικές δημοσιονομικές εισφορές και την τήρηση της κοινής εμπορικής πολιτικής της ΕΕ μέχρι την αποχώρηση του. Οι ευρωβουλευτές επιμένουν στη σημασία της αντιμετώπισης του ζητήματος των συνόρων μεταξύ της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας.
«Μια ομαλή έξοδος αποτελεί απόλυτη απαίτηση και προϋπόθεση για οποιαδήποτε ενδεχόμενη μελλοντική εταιρική σχέση μεταξύ ΕΕ και ΗΒ. Αυτό δεν είναι διαπραγματεύσιμο. Το προνόμιο της ιδιότητας του μέλους της ΕΕ ενέχει ευθύνες και αυτές οι ευθύνες συνεπάγονται τη διασφάλιση των τεσσάρων ελευθεριών. Οι τέσσερις ελευθερίες είναι η συγκολλητική ουσία που την κρατά ενωμένη και είναι αδιαίρετες» δήλωσε ο Antonio Tajani, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Καλόπιστη συνεργασία
Οι Ομάδες και η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων σημειώνουν ότι θα ήταν αντίθετο προς το δίκαιο της ΕΕ να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις του Ηνωμένου Βασιλείου για πιθανές εμπορικές συμφωνίες με τρίτα κράτη πριν από την έξοδό του από την ΕΕ και ότι αναμένουν την καλόπιστη συνεργασία από πλευράς ΗΒ στις διαπραγματεύσεις οι οποίες αφορούν τη νομοθεσία της Ένωσης σε άλλους τομείς πολιτικής μέχρι την αποχώρησή του. Προειδοποιούν ότι διμερείς συμφωνίες μεταξύ του ΗΒ και ενός ή περισσότερων κρατών που εξακολουθούν να είναι μέλη της ΕΕ, όπως για παράδειγμα σχετικά με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με έδρα στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα θεωρηθεί παράβαση των Συνθηκών της ΕΕ.
«Για εμάς, η άμεση προτεραιότητα είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών το συντομότερο δυνατόν. Θα πρέπει να είναι αυτό το πρώτο ζήτημα το οποίο θα αντιμετωπισθεί στις διαπραγματεύσεις. Οι πολίτες δεν θα πρέπει να αποτελέσουν διαπραγματευτικό χαρτί», τόνισε ο συντονιστής στις διαπραγματεύσεις για το Ηνωμένο Βασίλειο, Guy Verhofstadt.
Όχι καλύτερο καθεστώς εκτός της ΕΕ απ’ ότι εντός
Οι ευρωβουλευτές είναι κάθετοι ότι τα προνόμια ενός κράτους μέλους της ΕΕ δεν μπορεί να είναι τα ίδια με αυτά ενός κράτους που αποχωρεί από την ΄Ενωση. Η μελλοντική σχέση μεταξύ ΕΕ και ΗΒ θα μπορούσε να είναι μια συμφωνία σύνδεσης αναφέρει η πρόταση των Manfred Weber από το ΕΛΚ, Gianni Pittella από τους Σοσιαλιστές, Guy Verhofstadt από τους Φιλελεύθερους και Philippe Lamberts και Ska Keller από τους Πράσινους και από την Πρόεδρο της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, Danuta Hubner. Μια τέτοια συμφωνία θα απαιτούσε τη συνεχιζόμενη συμμόρφωση του ΗΒ στα ευρωπαϊκά πρότυπα, στους τομείς του περιβάλλοντος, της κλιματικής αλλαγής, της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής, του θεμιτού ανταγωνισμού, του εμπορίου και της κοινωνικής πολιτικής.
Μεταβατικές διευθετήσεις
Οι ευρωβουλευτές συμφωνούν ότι μπορούν να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις για ενδεχόμενες μεταβατικές διευθετήσεις βασισμένες σε σχέδια για την μελλοντική σχέση μεταξύ ΕΕ και ΗΒ, αλλά μόνον εφόσον και όταν θα έχει επιτευχθεί ικανοποιητική πρόοδος προς μία συμφωνία αποχώρησης. Μία συμφωνία για την μελλοντική σχέση μπορεί να ολοκληρωθεί αφού το ΗΒ έχει ήδη αποχωρήσει από την ΕΕ, ενώ οι μεταβατικές ρυθμίσεις δεν μπορεί να έχουν διάρκεια μεγαλύτερη των τριών ετών.