Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε σήμερα διαδικασίες επί παραβάσει κατά της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας λόγω της μη συμμόρφωσής τους προς τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τις αποφάσεις του Συμβουλίου του 2015 σχετικά με τη μετεγκατάσταση. Παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της Επιτροπής για ανάληψη δράσης, οι τρεις αυτές χώρες εξακολουθούν να παραβιάζουν τις νομικές τους υποχρεώσεις και αδιαφορούν για τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει έναντι της Ελλάδας, της Ιταλίας και άλλων κρατών μελών.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συμβουλίου, τα κράτη μέλη δεσμεύονται να διαθέτουν θέσεις μετεγκατάστασης κάθε τρεις μήνες, ώστε να διασφαλίζεται η ταχεία και ομαλή διαδικασία μετεγκατάστασης. Εν τούτοις, η Ουγγαρία δεν έχει προβεί σε καμία ενέργεια αφότου τέθηκε σε εφαρμογή το πρόγραμμα μετεγκατάστασης και η Πολωνία δεν έχει πραγματοποιήσει καμία μετεγκατάσταση ούτε έχει αναλάβει δεσμεύσεις από τον Δεκέμβριο του 2015. Η Τσεχική Δημοκρατία δεν έχει πραγματοποιήσει καμία μετεγκατάσταση από τον Αύγουστο του 2016 και δεν έχει αναλάβει νέες δεσμεύσεις για πάνω από ένα χρόνο. Επιπλέον, στις 5 Ιουνίου, η Τσεχική Δημοκρατία ανακοίνωσε ότι δεν θα συμμετέχει πλέον στο πρόγραμμα μετεγκατάστασης. Με εξαίρεση την Αυστρία, η οποία δεν έχει ακόμη πραγματοποιήσει καμία μετεγκατάσταση αλλά πρόσφατα ανέλαβε δέσμευση για μετεγκαταστάσεις από την Ιταλία, όλα τα υπόλοιπα κράτη μέλη αναλαμβάνουν δεσμεύσεις και πραγματοποιούν μετεγκαταστάσεις από την Ιταλία και την Ελλάδα σε τακτική βάση, αν και περιορισμένης έκτασης σε ορισμένες περιπτώσεις.
Στη δωδέκατη έκθεση για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση της 16ης Μαΐου, η Επιτροπή είχε ήδη ανακοινώσει ότι τα κράτη μέλη που συστηματικά παραβιάζουν τις νομικές τους υποχρεώσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν τις μετεγκαταστάσεις αμέσως, και σε κάθε περίπτωση εντός του επόμενου μήνα. Δεδομένου ότι η Τσεχική Δημοκρατία, η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν έχουν ακόμη προβεί σε καμία σχετική ενέργεια, η Επιτροπή αποφάσισε σήμερα να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει και να αποστείλει προειδοποιητικές επιστολές (πρώτο βήμα της διαδικασίας επί παραβάσει) στα τρία αυτά κράτη μέλη.
Επόμενα βήματα
Μια προειδοποιητική επιστολή αποτελεί ένα πρώτο επίσημο αίτημα παροχής στοιχείων και το πρώτο βήμα της διαδικασίας επί παραβάσει. Οι αρχές της Τσεχικής Δημοκρατίας της Ουγγαρίας και της Πολωνίας έχουν στη διάθεσή τους δύο μήνες για να απαντήσουν στις αιτιάσεις της Επιτροπής. Εάν δεν ληφθεί απάντηση στην προειδοποιητική επιστολή, ή εάν τα σχόλια που περιέχει η απάντηση δεν κριθούν ικανοποιητικά, η Επιτροπή δύναται να αποφασίσει να κινήσει το δεύτερο στάδιο της διαδικασίας επί παραβάσει, και να αποστείλει «αιτιολογημένη γνώμη» στα κράτη μέλη. Εάν το κρίνει απαραίτητο, η Επιτροπή μπορεί στη συνέχεια να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της ΕΕ.
Ιστορικό
Το προσωρινό πρόγραμμα επείγουσας μετεγκατάστασης θεσπίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2015 με δύο αποφάσεις του Συμβουλίου, στις οποίες τα κράτη μέλη δεσμεύτηκαν για τη μετεγκατάσταση ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας από την Ιταλία και την Ελλάδα. Οι αποφάσεις για μετεγκατάσταση εντάσσονται στη δέσμευση για μετεγκατάσταση 98.255 ατόμων, η οποία αναλήφθηκε μετά την απόφαση του Συμβουλίου της 29ης Σεπτεμβρίου 2016 για την τροποποίηση της 2ης απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση 54.000 θέσεων που δεν είχαν ακόμη κατανεμηθεί για τη νόμιμη εισδοχή Σύριων από την Τουρκία στην ΕΕ.
Όπως αναφέρθηκε χθες στην δέκατη τρίτη έκθεση για τη μετεγκατάσταση και την επανεγκατάσταση, ο ρυθμός μετεγκατάστασης αυξήθηκε σημαντικά το 2017, φθάνοντας περίπου τις 10.300 μετεγκαταστάσεις από τον Ιανουάριο μέχρι σήμερα – πενταπλάσιος αριθμός σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2016. Από τις 9 Ιουνίου, έχουν μετεγκατασταθεί συνολικά 20.283 άτομα (13.766 από την Ελλάδα και 6.458 από την Ιταλία). Καθώς σχεδόν όλα τα κράτη μέλη πραγματοποιούν τώρα μετεγκαταστάσεις από την Ιταλία και την Ελλάδα, είναι απόλυτα εφικτή η μετεγκατάσταση όλων των επιλέξιμων αιτούντων μέχρι τον Σεπτέμβριο 2017, υπό τον όρο ότι θα επιταχυνθεί περαιτέρω ο ρυθμός μετεγκατάστασης. Ενώ στην Ελλάδα έχουν αυτή τη στιγμή καταγραφεί 11.350 άτομα για μετεγκατάσταση, στην Ιταλία πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για την ταυτοποίηση και την ταχεία καταγραφή των επιλέξιμων αιτούντων άσυλο. Σε κάθε περίπτωση, η νομική υποχρέωση των κρατών μελών για μετεγκατάσταση δεν θα παύσει να ισχύει μετά τον Σεπτέμβριο: οι αποφάσεις του Συμβουλίου σχετικά με την μετεγκατάσταση ισχύουν για όλα τα άτομα που θα έχουν φτάσει στην Ελλάδα ή στην Ιταλία μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου 2017 και, εντός εύλογου μετέπειτα χρονικού διαστήματος, οι επιλέξιμοι αιτούντες θα πρέπει να μετεγκαθίστανται.
