Η Επιτροπή καταθέτει σήμερα δύο νομοθετικές προτάσεις για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων, ιδίως των ΜΜΕ, να πουλήσουν τα προϊόντα τους σε ολόκληρη την Ευρώπη και για την ενίσχυση των ελέγχων εκ μέρους των εθνικών αρχών και των τελωνειακών υπαλλήλων με σκοπό την πρόληψη της πώλησης μη ασφαλών προϊόντων στους Ευρωπαίους καταναλωτές.
Ο Αντιπρόεδρος κ. Γίρκι Κάταϊνεν, αρμόδιος για θέματα απασχόλησης, ανάπτυξης, επενδύσεων και ανταγωνιστικότητας, δήλωσε: «Η ενιαία αγορά των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών είναι μεγάλη επιτυχία της ΕΕ. Σήμερα, καταργούμε τα εμπόδια, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και δίνοντας τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις μας και στους καταναλωτές μας να την αξιοποιήσουν στο έπακρο.»
Η Επίτροπος κ. Ελζμπιέτα Μπιενκόβσκα, αρμόδια για θέματα εσωτερικής αγοράς, πρόσθεσε: «Η ενιαία αγορά βασίζεται στην εμπιστοσύνη. Οι καταναλωτές πρέπει να έχουν τη βεβαιότητα ότι τα προϊόντα που χρησιμοποιούν έχουν τις ίδιες προδιαγραφές απ’ όπου κι αν προέρχονται· οι δε δημόσιες αρχές πρέπει να έχουν τη βεβαιότητα ότι τα προϊόντα στην αγορά της χώρας τους είναι ασφαλή για τους πολίτες τους. Το σκάνδαλο με τα εμφυτεύματα μαστού και το «ντίζελγκεϊτ» υπονόμευσαν αυτήν την εμπιστοσύνη, την οποία οφείλουμε να ξαναχτίσουμε, εφαρμόζοντας αυστηρότερους ελέγχους σε όλους τους τομείς. Τα ελαττωματικά προϊόντα δεν έχουν καμία απολύτως θέση στην ΕΕ.»
Οι σημερινές πρωτοβουλίες αποσκοπούν στη βελτίωση δύο πτυχών της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων στην ΕΕ:
- Διευκόλυνση της πώλησης ενός προϊόντος σε άλλο κράτος μέλος:
Η αρχή της «αμοιβαίας αναγνώρισης» εξασφαλίζει ότι τα προϊόντα που δεν υπόκεινται σε ρύθμιση σε επίπεδο ΕΕ μπορούν, κατ’ αρχήν, να κυκλοφορούν ελεύθερα στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς, εάν κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά ενός κράτους μέλους. Η αρχή αυτή θα πρέπει κανονικά να δίνει τη δυνατότητα στους κατασκευαστές να πουλούν τα προϊόντα τους παντού στην Ευρώπη χωρίς πρόσθετες απαιτήσεις. Τα πράγματα όμως δεν λειτουργούν πάντοτε όπως θα έπρεπε. Στην πράξη, οι εταιρείες που επιθυμούν να πουλήσουν προϊόντα όπως παπούτσια, επιτραπέζια σκεύη ή έπιπλα σε άλλο κράτος μέλος συχνά αντιμετωπίζουν εμπόδια, καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος. Για να καταστήσει την αρχή αυτή ταχύτερη, απλούστερη και σαφέστερη στην πράξη, η Επιτροπή προτείνει έναν νέο κανονισμό σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση των προϊόντων. Οι εταιρείες θα γνωρίζουν αν μπορούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους σε άλλη χώρα της ΕΕ μέσα σε λίγους μήνες, και όχι σε χρόνια. Θα μπορούν, επίσης, να πραγματοποιούν εθελοντική δήλωση για να καταδείξουν ότι τα προϊόντα τους πληρούν όλες τις σχετικές απαιτήσεις στη χώρα τους. Έτσι, θα είναι ευκολότερο για τις αρχές των άλλων κρατών μελών να εκτιμήσουν κατά πόσον έχει εφαρμογή η αμοιβαία αναγνώριση. Επίσης, προβλέπεται μηχανισμός επίλυσης προβλημάτων, που θα βοηθά να επιλύονται ταχύτερα οι διαφορές μεταξύ επιχειρήσεων και εθνικών αρχών. Η επιμόρφωση και οι ανταλλαγές υπαλλήλων θα βελτιώσουν περαιτέρω τη συνεργασία και την εμπιστοσύνη μεταξύ των εθνικών αρχών. Αυτό δεν θα εμποδίζει τις εθνικές αρχές να λαμβάνουν υπόψη τους εύλογες ανησυχίες σχετικά με το δημόσιο συμφέρον.
- Ενίσχυση των ελέγχων εκ μέρους των εθνικών αρχών, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα προϊόντα είναι ασφαλή και συμμορφώνονται με τους κανόνες:
Εξακολουθούν να πουλιούνται πάρα πολλά μη ασφαλή και μη συμμορφούμενα προϊόντα στην αγορά της ΕΕ: το 32 % των παιχνιδιών, το 58 % των ηλεκτρονικών ειδών, το 47 % των δομικών προϊόντων και το 40 % των μέσων ατομικής προστασίας που επιθεωρήθηκαν δεν πληρούν τις απαιτήσεις για την ασφάλεια και την ενημέρωση του καταναλωτή τις οποίες προβλέπει η νομοθεσία της ΕΕ. Αυτό θέτει τους μεν καταναλωτές σε κίνδυνο τις δε νομοταγείς επιχειρήσεις σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση. Το σχέδιο κανονισμού για τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία και την επιβολή της θα συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο δίκαιης εσωτερικής αγοράς αγαθών, εντείνοντας τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών εποπτείας της αγοράς. Στη συνεργασία περιλαμβάνεται η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα παράνομα προϊόντα και τους ελέγχους σε εξέλιξη, ώστε οι αρχές να μπορούν να λαμβάνουν αποτελεσματικά μέτρα κατά των μη συμμορφούμενων προϊόντων. Ο κανονισμός θα βοηθήσει επίσης τις εθνικές αρχές να βελτιώσουν τους ελέγχους των προϊόντων που εισέρχονται στην αγορά της ΕΕ. Δεδομένου ότι το 30 % των προϊόντων στην ΕΕ είναι εισαγόμενα, η Επιτροπή προτείνει επίσης την ενίσχυση των επιθεωρήσεων στα λιμάνια και στα εξωτερικά σύνορα.
Επόμενα βήματα
Τα σχέδια κανονισμών θα υποβληθούν τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο προς έγκριση. Μόλις εκδοθούν ως κανονισμοί, θα ισχύσουν άμεσα.
Ιστορικό
Η ενιαία αγορά, που θα γιορτάσει την 25η επέτειό της το 2018, είναι ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της Ευρώπης, και ο σκοπός που υπηρετεί είναι η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών, των κεφαλαίων και των προσώπων. Προσφέρει μεγαλύτερη επιλογή και χαμηλότερες τιμές για τους καταναλωτές και ευκαιρίες για τους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις. Δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να ταξιδεύουν, να ζουν, να εργάζονται και να σπουδάζουν οπουδήποτε επιθυμούν. Ωστόσο, οι ευκαιρίες αυτές δεν αξιοποιούνται πάντοτε, δεδομένου ότι οι κανόνες της ενιαίας αγοράς δεν είναι γνωστοί ή δεν εφαρμόζονται ή, απλώς, υπονομεύονται από αδικαιολόγητους φραγμούς. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, η Επιτροπή υπέβαλε το 2015 τη στρατηγική της για την ενιαία αγορά – έναν χάρτη πορείας για την υλοποίηση της πολιτικής δέσμευσης του προέδρου κ. Γιούνκερ να αξιοποιηθούν στο έπακρο οι δυνατότητες της ενιαίας αγοράς και η ίδια να καταστεί το εφαλτήριο που θα εκτινάξει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις στις πρώτες θέσεις ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας.
Το εμπόριο προϊόντων αντιπροσωπεύει το 75 % του εσωτερικού εμπορίου της ΕΕ και το 25 % περίπου του ΑΕΠ της ΕΕ. Οι κανόνες της ΕΕ για τα προϊόντα καλύπτουν τη συντριπτική πλειονότητα του συνόλου των μεταποιημένων προϊόντων στην ΕΕ. Έχουν αξία ύψους 2.400 δισ. ευρώ και παράγονται ή διανέμονται από περίπου 5 εκατομμύρια επιχειρήσεις. Οι κανόνες της ΕΕ επιτρέπουν στα προϊόντα να κυκλοφορούν ελεύθερα σε ολόκληρη την Ένωση, διασφαλίζοντας παράλληλα υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος, της υγείας και της ασφάλειας. Για παράδειγμα, η νομοθεσία της ΕΕ σε τομείς όπως τα παιχνίδια και οι χημικές ουσίες είναι από τις αυστηρότερες στον κόσμο.
Οι σημερινές προτάσεις συμπληρώνουν άλλες πρωτοβουλίες που έχουν ήδη αναληφθεί για την υλοποίηση της στρατηγικής για την ενιαία αγορά του 2015, όπως οι ακόλουθες: μέτρα για την ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, προτάσεις σχετικά με το ηλεκτρονικό εμπόριο, οδηγίες για τη συνεργατική οικονομία, βήματα εκσυγχρονισμού της πολιτικής της ΕΕ για την τυποποίηση, μια πρωτοβουλία για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις, μέτρα για μια νέα ώθηση στον κλάδο των υπηρεσιών και βήματα για την ενίσχυση της συμμόρφωσης και της πρακτικής λειτουργίας της ενιαίας αγοράς της ΕΕ.
