Τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης: η νέα στήριξη της ΕΕ θα ωφελήσει τις περιφέρειες μέσα από τη διαμόρφωση ανθεκτικών οικονομιών
Οι περιφέρειες καλούνται σήμερα να υποβάλουν αίτηση για δύο πιλοτικά έργα της Επιτροπής. Εάν επιλεγούν, μπορούν να επωφεληθούν από εξατομικευμένη οικονομική και συμβουλευτική στήριξη από την ΕΕ για να μετασχηματίσουν τις οικονομίες τους και να εκσυγχρονίσουν τη βιομηχανία τους.
Τα δύο πιλοτικά έργα παρουσιάστηκαν από την Επιτροπή τον Ιούλιο του 2017. Στόχος τους είναι να βοηθήσουν περαιτέρω τις περιφέρειες της Ευρώπης ώστε να επενδύσουν σε εξειδικευμένους τομείς όπου διαθέτουν ανταγωνιστική ισχύ (η διαδικασία της «έξυπνης εξειδίκευσης») και να παραγάγουν την καινοτομία, την ανθεκτικότητα και την ανάπτυξη που χρειάζονται για να τιθασεύσουν την παγκοσμιοποίηση.
Η επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, κ. Corina Crețu, δήλωσε: «Υπάρχουν πέντε βήματα που πρέπει να κάνει μια περιφέρεια για να αναρριχηθεί στην αλυσίδα αξίας σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία: υιοθέτηση της καινοτομίας, ψηφιοποίηση, απεξάρτηση από τον άνθρακα, ανάπτυξη των δεξιοτήτων των ατόμων και άρση των εμποδίων στις επενδύσεις. Τα πιλοτικά σχέδια που εγκαινιάζουμε σήμερα δείχνουν ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να βοηθήσει τις περιφέρειές της σε κάθε βήμα αυτής της πορείας.»
Η προσέγγιση της έξυπνης εξειδίκευσης ενσωματώθηκε σε όλα τα προγράμματα περιφερειακής πολιτικής το 2014 και βελτίωσε τον τρόπο που οι περιφέρειες σχεδιάζουν τις στρατηγικές καινοτομίας τους, καθώς διασφάλισε την ενεργό συμμετοχή των τοπικών επιχειρήσεων και των ερευνητών. Τα πιλοτικά έργα αξιοποιούν τη θετική αυτή εμπειρία. Σήμερα δημοσιεύονται δύο προσκλήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος:
Πρόσκληση 1: Εξατομικευμένη στήριξη για τις περιφέρειες που βρίσκονται σε στάδιο βιομηχανικής μετάβασης
Ορισμένες περιοχές έχουν υποστεί το κόστος της παγκοσμιοποίησης χωρίς να έχουν ακόμη αποκομίσει τα οφέλη της. Συχνά έχουν πληγεί από σημαντικές απώλειες θέσεων εργασίας και μπορεί να υποφέρουν από έλλειψη κατάλληλων δεξιοτήτων, υψηλό κόστος εργασίας και αποβιομηχάνιση.
Οι περιφέρειες που αντιμετωπίζουν τις ειδικές αυτές προκλήσεις μπορούν να υποβάλουν αίτηση για να επωφεληθούν από:
1) Εξατομικευμένη βοήθεια από εμπειρογνώμονες της Επιτροπής οργανωμένους σε «περιφερειακές» ομάδες από διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής. Οι εμπειρογνώμονες αυτοί θα βοηθήσουν τις περιφέρειες ώστε να διαμορφώσουν περιφερειακές στρατηγικές οικονομικού μετασχηματισμού.
Ανάλογα με τις ειδικές περιφερειακές ανάγκες και πόρους, η Επιτροπή θα προσλάβει εξωτερικούς εμπειρογνώμονες για να στηρίξει το έργο των περιφερειών. Οι εν λόγω εμπειρογνώμονες μπορούν, για παράδειγμα, να είναι ειδικοί σε χρηματοπιστωτικά μέσα, σύμβουλοι επιχειρήσεων ή ερευνητές που εργάζονται σε μεθόδους προηγμένης μεταποίησης. Η Επιτροπή διαθέτει μέχρι και 200 000 EUR ανά περιφέρεια για να καλύψει το κόστος αυτής της εξωτερικής εμπειρογνωμοσύνης. Τα χρήματα αυτά προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).
2) Συμπληρωματική στήριξη από το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για τους συνεργατικούς σχηματισμούς και τις βιομηχανικές μεταλλαγές ώστε να βοηθηθούν οι περιφέρειες στη διαμόρφωση πολιτικών για τους συνεργατικούς σχηματισμούς και στην καλύτερη διασύνδεση τοπικών επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων.
3) Ποσό ύψους έως 300 000 EUR από το ΕΤΠΑ ώστε να στηριχθεί η έγκαιρη υλοποίηση των περιφερειακών στρατηγικών οικονομικού μετασχηματισμού, με προϋπόθεση την επίτευξη επαρκούς προόδου ως προς την ανάπτυξη αυτών των στρατηγικών.
Η πρόσκληση στοχεύει ιδιαίτερα τις «περιφέρειες μετάβασης» και τις «περισσότερο αναπτυγμένες περιφέρειες». Θα προεπιλεγούν 5 περιφέρειες. Ανάλογα με το επίπεδο ενδιαφέροντος, η Επιτροπή μπορεί να επαναλάβει την πρόσκληση ώστε να προεπιλέξει 5 ακόμη περιφέρειες, με νέο και παρόμοιο προϋπολογισμό.
Πρόσκληση 2: Διαπεριφερειακές εταιρικές σχέσεις για την ανάπτυξη ανταγωνιστικών ευρωπαϊκών αλυσίδων αξίας
Στόχος αυτού του πιλοτικού έργου είναι η εμπορική αξιοποίηση και η επέκταση διαπεριφερειακών έργων με δυνατότητα τραπεζικής χρηματοδότησης σε τομείς προτεραιότητας όπως τα μαζικά δεδομένα, η βιοοικονομία, η αποδοτική χρήση των πόρων, η συνδεδεμένη κινητικότητα, η υγεία και η ενεργός γήρανση ή η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Για το έργο, μέσω του οποίου παρέχεται στήριξη της Επιτροπής για την ανάπτυξη έργων και την πρόσβαση σε νέες αγορές, μπορούν να υποβάλουν αίτηση διακρατικές εταιρικές σχέσεις περιφερειακών αρχών από τουλάχιστον τέσσερις χώρες της ΕΕ και με τη συμμετοχή πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, συνεργατικών σχηματισμών και επιχειρήσεων.
Θα επιλεγούν 5 έως 10 εταιρικές σχέσεις, οι οποίες θα λάβουν εξατομικευμένη στήριξη από ειδικές ομάδες που έχουν συσταθεί στο πλαίσιο της Επιτροπής και στις οποίες συμμετέχουν εμπειρογνώμονες από διάφορα θεματικά τμήματα καθώς και εξωτερικοί εμπειρογνώμονες. Για την ανάπτυξη αυτών των εταιρικών σχέσεων θα διατεθεί συνολικό ποσό ύψους 1 εκατομμυρίου EUR από το ΕΤΠΑ.
Επόμενα βήματα:
Οι ενδιαφερόμενες περιφέρειες μπορούν να υποβάλουν αίτηση μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2017. Τα αποτελέσματα των προσκλήσεων θα δημοσιευθούν στις αρχές Δεκεμβρίου.
